Kraj Włochy

Stolica: Rzym
Powierzchnia: 301 230 km²
Ludność: 60 418,7 tys
Waluta: euro (EUR), 1 EUR = 100 centów
Napięcie: 220 V
Język: włoski
Wiza: wiza nie jest wymagana

Abruzja

Apulia

Bazylikata

Dolina Aosty

Emilia - Romania

Florencja

Gargano

Jezioro Comer

Jezioro Garda

Jezioro Iseo

Kalabria

Kampania

Lazio

Lombardia

Marche

Mediolan

Moliza

Neapol

Palermo

Piemont

Południowy Tyrol

Riwiera Adriatycka

Rzym

Sardynia

Sycylia

Toskania

Trentino

Umbria

„Zielone serce” Włoch z niezwykłym jeziorem oraz wspaniałymi zabytkami architektury.

Informacje ogólne

Nie bez powodu Włosi nazywają tę krainę „zielonym sercem” Włoch, gdzie wśród pięknych lasów, wąwozów, pagórków i dolin górują malownicze zamki oraz zachwycające miasteczka skrywające niezwykłą architekturę i bogactwo sztuki.

Nazwa ciekawego i historycznego regionu pochodzi od tajemniczego plemienia Umbrów, które w swoim czasie sprawowało władzę także w sąsiedniej Toskanii i Marche. Umbrowie toczyli liczne boje z Etruskami, którzy z kolei założyli dwa ważne ośrodki: Orvieto i Perugię, a późniejsza walka o atrakcyjne pod względem strategicznym ziemie trwała przez całe średniowiecze. Większość miast została pod wpływami papiestwa, przez co ośrodki przestały się rozwijać, chociaż niektóre z nich rozsławili św. Benedykt i św. Franciszek z Asyżu, a region zyskał miano „ziemi świętych”.

Przebywając w Umbrii warto zaglądnąć do jej stolicy Perugii i poświęcić jej przynajmniej kilka godzin. Poranną kawę najlepiej wypić w jednej z przytulnych kawiarenek na Corso Vannucci i poobserwować codzienne życie mieszkańców miasta oraz turystów paradujących jedną z głównych arterii. Warto takrze zapoznać się z miejscowymi legendami. Historia Perugii jest niezwykle pikantna ponieważ w średniowieczu przez kilka pokoleń miastem rządziła rodzina Baglioni owiana mrocznymi  opowieściami dotyczącymi zabójstw i tyranii; w tym okresie narodził się ruch tzw. flagelantów uznanych później za heretyków, co niekorzystnie wpłynęło na rozwój miejscowości, niemniej następne lata przyniosły jej rozkwit i czas świetności. Gdy przyjdzie pora na zwiedzanie można udać się na duży plac – Piazza IV Novembre – z odrestaurowaną katedrą oraz ciekawostką jaką jest „ślubny pierścień Maryi” zamknięty w piętnastu skrzyniach włożonych jedna w drugą, wyciągany dla obrzędu 30 lipca każdego roku. Punktem orientacyjnym dla turystów może być Fontana Maggiore ozdobiona niecodziennymi rzeźbami, przy której na spotkania umawiają się przeważnie mieszkańcy Perugii. Jak już dotrze się do tego miejsce wzrok przyciąga najwspanialsza budowla użyteczności publicznej we Włoszech, czyli Palazzo dei Priori, wzbogacony szeregami zaskakujących okien oraz majestatycznym wejściem. Pałac doskonale komponuje się z sąsiednimi budynkami tworząc jednocześnie niezapomniany, miejski klimat. Na uwagę zasługują także miejskie budynki Collegio della Mercanzia i Collegio di Cambio, skąd piękną bramą można dostać się do niezwykłej Galleria Nazionale dell'Umbria z wybitnymi dziełami lokalnych artystów. Turyści często zapuszczają się w okolice placu Piazza Fortebraccio – można się tam dostać często fotografowanym akweduktem, z którego niebywałe widoki wzbudzają uznanie zwiedzających. Doskonałym miejscem na sjestę jest rejon kościoła Sant'Angelo, gdzie wśród 24 kolumn będących pozostałościami po pogańskiej świątyni warto odpocząć i nabrać sił na dalszą wędrówkę. Z Piazza dei Partigiani wiedzie niesamowita trasa do podziemnej ulicy Via Baglioni Sotteranea – średniowiecznego labiryntu w podziemiach niegdysiejszej papieskiej fortecy. Warto również zobaczyć największy kościół w Perugii – San Domenico skrywający w swoim wnętrzu grób papieża Benedykta XI oraz imponujące witraże zadziwiające kunsztownym wykonaniem. W krużgankach świątyni mieści się ciekawe Museo Archeologico Nazionale dell'Umbria z najbogatszymi na świecie zbiorami etruskimi. Po owocnym zwiedzaniu warto wrócić do centrum i skosztować dziczyzny z truflami i domowym makaronem podawanej w niedrogich barach i restauracjach.

Tresc opisow dostarczana przez merlinx.

Jezioro Trazymeńskie – okolice niezwykłego jeziora położonego w centralnej części Półwyspu Apenińskiego, będącego największym śródlądowym akwenem we Włoszech, doskonale nadają się na kilkudniowy wypoczynek lub są alternatywą dla turystów uciekających przed tłokiem na nadmorskim wybrzeżu. Jezioro doskonale nadaje się do żeglowania, pływania i uprawiania windsurfingu, woda jest w nim przez cały sezon niezwykle czysta, a okoliczne miejscowości stanowią doskonałą bazą wypadową do zwiedzania zabytków Umbrii i sąsiadujących z nią regionów.

Passignano – stosunkowo młody kurort, ale niezwykle popularny wśród turystów stawiających na wypoczynek na czystych plażach malowniczego Jeziora Trazymeńskiego oraz bogate życie nocne, gdyż głośnych dyskotek, dobrych restauracji i barów serwujących potrawy z ryb w mieście nie brakuje. Wypoczynek zapewniają komfortowe domki letniskowe z doskonale rozbudowaną infrastrukturą turystyczną.

Castiglione del Lago – przepiękny kurort położony na wcinającym się w toń jeziora malowniczym półwyspie. Wypoczynek we wspaniałej okolicy można urozmaicić rejsami na Isola Maggiore – jedną z trzech wysp na jeziorze, po której spacer może okazać się niezwykle atrakcyjny widokowo. Wypoczywać można w kilkunastu świetnie zorganizowanych hotelach, a dodatkową atrakcją kurortu jest XIV-wieczny zamek, z którego widoki na malowniczą okolicę na długo pozostają w pamięci. W niewielkiej, ale za to zabytkowej starówce warto zgłębić tajniki przytulnych restauracyjek serwujących wyśmienite jedzenie.

Kuchnia

Świętowanie życia to we Włoszech nic innego jak spożywanie posiłków i picie zacnych trunków. O włoskiej kuchni mówi się, że jest jedną z najlepszych kuchni na świecie, stąd jej wielka popularność w wielu krajach, gdzie lokale z włoskim jedzeniem można spotkać praktycznie na każdym rogu ulicy, a włoskie nazwy własne nie są już tak obce i na dobre zadomowiły się w powszechnym słownictwie. Spaghetti, pizza, ravioli czy lasagna to potrawy, które na stałe zagościły też na stole niejednego domu. Nie tylko takie menu jest domeną wyśmienitej kuchni, w której dominują świeże owoce, zioła, ryby i jarzyny stosowane od wieków przez włoskich kucharzy należące do zdrowej diety, której nie zaszkodzi nawet mały dodatek oliwy.

Kuchnia włoska to również wpływy innych kuchni pozostawiające swój ślad dzięki bogatej historii, wyraźnie dominują wpływy francuskie, austriackie czy greckie, chociaż wielu Włochów uważa, że właśnie domowe jedzenie jest tym najbardziej wartościowym.

Włosi mają silnie zakorzenione tradycje kulinarne, przez co spożywanie posiłków jest prawdziwym, często bardzo długim, ale jakże smakowitym rytuałem. Obowiązkowe śniadanie prima calzione nie może obejść się bez cappuccino oraz brioche lub cornetto – miękkiej bułki francuskiej nadziewanej dżemem, kremem czy czekoladą, taki posiłek można spokojnie skonsumować stojąc przy barowej ladzie. Jeżeli ktoś zgłodnieje od razu sięga po panini – wielkie kanapki składające się z bagietki przełożonej kiełbasą, serem i różnorodnymi dodatkami, w zależności od gustu. Bary z takimi kanapkami zwane paninoteca to standardowy obrazek większych miast, zamawia się zwykle tramezzini – gotowe kanapki z białego chleba z różnymi dodatkami lub gorące toste z serem lub szynką i pomidorem. Przed południem najlepiej zamówić coś na wynos w barze tavola calda, wszędzie można też kupić pojedyncze kawałki pizzy. Zapiekanki focacce obłożone serem lub pomidorem ze szpinakiem, wątróbką lub mięsem spotykane są na targach, tak samo jak popularne suppli – zapiekane kule ryżu wypełnione farszem mięsnym.

Obiad – pranzo – zazwyczaj zaczyna się od antipasto – przystawki (mogą nią być surowa szynka prosciutto, gotowana cotto lub wędzona crudo z serem mozzarella) po której następuje kulinarna celebracja zupy, risotto lub dania z makaronem zwanych ogólnie il primo, następnie ryba lub mięso, ser, świeże owoce, czyli il secondo i na koniec kawa. Pochłonięcie wszystkich dań zalecane jest wyłącznie turystom z nadmiernym apetytem.

Contorni – sałatki lub warzywa można zamawiać i spożywać osobno, w każdej restauracji można dostać też makaron z sosem pomidorowym – pomodoro lub mięsnym – al ragu, różne pasty, spaghetti z sosem bolońskim lub napoli, risotto czy też tortelini – pierożki z nadzieniem mięsnym lub serowym.

Przebywając na wczasach we Włoszech nie wypada przejść obojętnie obok lodów włoskich – gelato – cieszących się popularnością nie tylko w tym kraju. Lody w wafelku – un cono – można kupić dosłownie wszędzie, a najlepsze gelaterie przyciągają tłumy smakoszy tego cudownego i orzeźwiającego daru niebios. Raj dla podniebienia najlepiej testować w lodziarniach wyrabiających lody na miejscu, zwanych Produzione Propria.

Niezwykle smaczne są chleby wyrabiane w małych piekarniach, Włosi sceptycznie podchodzą do masowych wyrobów artykułów spożywczych, dlatego ich kuchnia ma tak wysublimowany smak, niemniej sery takie jak Bel Paese, Gorgonzola czy Taleggio produkowane są już przez większych producentów.

Tresc opisow dostarczana przez merlinx.

Cokolwiek nie mówić o pizzy we Włoszech, skąd się wywodzi, smakuje wyjątkowo, inaczej niż w innych krajach szczycących się jej podawaniem. Pieczona w piecach opalanych drewnem – forno a legna – podawana jest w sposób tradycyjny, na cienkim cieście bez zbędnych udziwnień, które weszły do mody, gdy to smakowite danie stało się powszechne. Pizzerie mogą mieć różny charakter, ale w tych najprawdziwszych można kupić wyłącznie pizzę, napoje i piwo. Obecnie żaden Włoch nie byłby w stanie zliczyć ile gatunków pizzy może zaoferować przeciętna restauracja.

Stołować można się także w „spaghetteriach” oferujących proste dania mączne i makarony spaghetti najwyższej klasy z całym wachlarzem sosów lub w „osteriach” – specjalizujących się w domowych kulinariach restauracjo-pubach.

Spacerując po włoskich ulicach bardzo często można poczuć aromat świeżo parzonej kawy. Humor można poprawić sobie espresso, caffe lungo – z większą ilością wody, Americano – z domieszką alkoholu, macchiato – podawaną z małą ilością mleka lub caffe late – przypominającą polską białą kawę.

Za Alla spina – piwo z beczki – mogą zabrać się wszyscy miłośnicy tego wspaniałego napoju; popularne piwa to Moretti, Peroni i Dreher, natomiast wódka grappa to mocniejszy trunek pochodzący z Bassano di Grappa w Wenecji Euganejskiej, a za najlepsze włoskie brandy uchodzi Stock. Także wina mają swoje wzmocnione wersje w postaci Martini, Cinzano czy Campari, natomiast po obiedzie dobrze smakuje gorzki drink Amaro lub Amaretto – słodszy z intensywnym smakiem migdałów. Ciekawym doświadczeniem może być skosztowanie gęstej, podpalanej, słodkiej, anyżowej mieszanki z ziarnkiem kawy – Sambuki, w każdym barze można zamówić też Strega – żółty, słodki likier o ziołowo-szafranowym smaku. Włosi popisują się także szerokim wachlarzem win, najlepiej smakują Soaves, Valpolicella i Chianti, w końcu włoskie wina zmieniają każdy posiłek i spotkanie rodzinne w przyjemne wydarzenie towarzyskie. We Włoszech ze względu na klimat uprawia się najwięcej odmian winorośli i produkuje najwięcej wina, niż w jakimkolwiek innym kraju. Każdy region ma swoje specyfiki, głębią smaku wyróżniają się Recioto Amarone i Recioto Amabile robione z suszonych winogron, czołowi producenci to Allegrini, Antinori, Clerico, Bruno Giacosa czy Angelo Gala. Warto zapamiętać takie słowa jak wino czerwone – rosso, białe – bianco i różowe – rose lub rosato, żeby później nie mieć problemu w restauracji z doborem ulubionego bukietu.

Istotne we włoskiej kuchni jest pewne rozróżnienie polegające na przykład na tym, że mieszkańcy północy jedzą pasta – makaron w kształcie wstążek, natomiast południowcy spożywają rurki. Północ słynie z makaronów zrobionych z jajek, często podawane są alla Bolognese – z klasycznym sosem, z chudą cielęciną i pomidorami, przyprawionym marchewką, selerem i prosciutto, natomiast klasyczny południowy makaron produkowany jest masowo i podawany z sosem napoletana, na bazie wieprzowiny. Takich podziałów jest wiele i można je zauważyć w różnych odmianach regionalnych, których we Włoszech nie brakuje.

Umbria jest zielonym, górzystym regionem, gdzie wykorzystuje się podstawowe produkty wiejskie, a na stołach najczęściej pojawia się to, co przyniesie dana pora roku. W regionie obficie występują trufle, które trafiają na stół z makaronem, rybami i mięsem. Niezwykle smakowicie prezentuje się umbryjska wieprzowina i dziczyzna, z których wyrabiane są poszukiwane przez turystów szynki, kiełbasy, salami i słynna la porchetta, czyli prosie z rożna nadziewane szałwią lub rozmarynem. Nie ma również turysty, który nie zachwyciłby się barbozzo – peklowanym policzkiem wieprzowym, budellacci – wędzonymi i przyprawionymi flaczkami czy copocollo – karczkiem wieprzowym przyprawionym czosnkiem. Okoliczne rzeki i jeziora obfitują w pojawiające się w menu pstrągi, węgorze, karpie, liny i szczupaki serwowane z grilla lub gotowane. Niejeden turysta zachorował w Perugii na „słodką gorączkę” dzięki jedynej w swoim smaku czekoladzie i ciastkom. Miłośników wina z pewnością przyciągnie Orvieto, nie tylko piękne miasto, ale również zacny trunek o tej samej nazwie – białe, wytrawne wino z najchętniej poszukiwaną odmianą zwaną abboccato.

Obyczaje

Włochy można scharakteryzować krótko: pizza, telewizja, fiat i piłka nożna, natomiast typowego Włocha rozpoznaje się po urodzie, krzykliwości, gadatliwości i wiecznym uśmiechu. Współczesna Italia pełna jest kulturowych paradoksów, które bardzo często można zauważyć wypoczywając w tej zadziwiającej i pięknej krainie. Powszechnie uważa się, że Włochy to mieszanka zamieszkujących je wielkich rodzin ideologicznych, politycznych i zawodowych. Rodzina jest niezwykle ważna i każda dąży do swojej suwerenności, można to zauważyć w bezpośrednich kontaktach z tymi impulsywnymi, ale bardzo przemiłymi i pogodnymi ludźmi. System społeczny jest nieco urozmaicony, niemniej różnice są mało widoczne i polegają na przykład na tym, że marchesi, czyli markizowie są biznesmenami, niektóre klany liczą się w bankowości, a inne rodziny odnoszą sukcesy w produkcji wina. Są też klasy średnie, czyli borghesi i contadini – rolnicy, którzy także tworzą rozpoznawalne grupy. Wszystkich łączy jednak narodowe motto: fatta la legge, trovato l'inganno – czyli po uchwaleniu prawa znajdzie się sposób, aby je obejść.

Włosi mają jeszcze jedną cechę, są niezwykle dumni ze swej bogatej historii i kultury, gdyż mają więcej zabytków niż w jakimkolwiek innym kraju wpisanych na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, przez co Półwysep Apeniński jest tak tłumnie odwiedzany przez turystów. Dużą rolę w życiu religijnym odgrywa Watykan, a celebrowanie katolickich sakramentów począwszy od chrztu, przez Pierwszą Komunię, obrzędy zaślubin po pogrzeb jest we Włoszech nadal widoczne. Największe uroczystości odbywają się podczas Wielkanocy, kiedy liczne procesje przemierzają ulice miast, Bożego Narodzenia i dnia Wszystkich Świętych. Silne jest także poczucie przynależności do rodziny, miasta i przede wszystkim klubu piłkarskiego czy też własnego domu, można to zauważyć podczas bezpośredniej rozmowy z tymi przemiłymi ludźmi.

Dobrem narodowym, z którego słyną Włochy jest piłka nożna obecna w każdej sferze życia publicznego i społecznego. Narodowość jest pojęciem abstrakcyjnym, ale kiedy pojawia się football lub kuchnia, to już w grę wchodzi umiłowanie do własnego miasta i tradycji. Nazwy włoskich klubów piłkarskich zna chyba każdy niezależnie od tego czy interesuje się footballem, czy nie. Rywalizacja w tej dziedzinie podobna jest do innej „obsesji” narodowej czyli opery i bardzo często ma uwarunkowania regionalne, które łatwo można zauważyć przemieszczając się z północy na południe. Najważniejsza jest miłość do różnego rodzaju widowisk, pokazów i rytuałów, niezależnie w którym miejscu Włoch mają one miejsce, dzięki temu podkreślana jest wartość życia towarzyskiego, prostoty i przyjemności.

Każdy turysta odwiedzający Włochy musi przekonać się czym jest passeggiata, czyli rytuał wieczornego spaceru, randki z pogawędką, flirtem lub nawet plotkowaniem między znajomymi. Na ulicach włoskich miast często można spotkać grupki nie tylko młodych ludzi oddających się esencji włoskiej towarzyskości. Z Włoch wywodzą się właśnie Święto Zakochanych – Walentynki, znane już w starożytności.

We Włoszech do osób młodszych lub rówieśników na powitanie i pożegnanie wystarczy powiedzieć ciao – cześć, natomiast do osób starszych piacere – coś na zasadzie „miło cię spotkać”, buongiorno – dzień dobry lub buonasera – dobry wieczór. Na pożegnanie wystarczy rzucić arrivederci – do widzenia. Po Włochach już po pierwszym kontakcie widać, że są przyjaźnie nastawieni, gdyż żywiołowo padają sobie w ramiona i przyjaźnie się całują. Włosi uwielbiają także komplementy, więc dobrze jest im powiedzieć czasami coś miłego, choćby dotyczącego zdrowego stylu życia, urody lub dobrego wychowania.

Prawdziwym zwyczajem jest we Włoszech picie mezzo – półtoralitrowej karafki winą będącej uzupełnieniem do posiłków, w obyczajowości Włochów picie wina leży w tradycji, niemniej jednak zbyt nadmierne korzystanie z tego trunku nie leży w dobrym tonie.

Tresc opisow dostarczana przez merlinx.

Obiady zwykle jada się w restauracjach o nazwie trattoria lub po prostu ristorante. Warto pamiętać o rachunku – il conto i dokładnym sprawdzeniu jego listy, gdyż w wielu restauracjach od każdej osoby pobierana jest dodatkowa opłata za nakrycie coperto, a szczegółowy spis zamówionych dań można sprawdzić prosząc o ricevutę – szczegółowy rachunek. Oprócz coperto pobiera się też dodatkową opłatę za obsługę servizo i jeśli nie jest ona wliczona w rachunek przyjmuje się, że wynosi około 10% kwoty do zapłacenia.

Turyści wybierający się do Włoch powinni mieć na uwadze, że tak samo jak w Grecji czy Hiszpanii normalnością jest popołudniowa sjesta, kiedy zamykane są sklepy, urzędy i instytucje, na zatłoczonych zwykle ulicach pozostają pojedynczy ludzie, a wszyscy udają się na zasłużony wypoczynek lub bardzo często krótką drzemkę. Podobnie nie należy się dziwić, że dla Włochów najważniejszym wydarzeniem dnia w tym czasie może być spożywanie posiłków, kiedy wszyscy wybierają się na obiad i zostawiają miejsca pracy.

Zwiedzanie kościołów i innych zabytków nie jest mile widziane w koszulkach bez rękawów, krótkich spódniczkach i krótkich spodenkach, dlatego w niektórych świątyniach można dostać jakieś ubranie na wierzchnie okrycie ciała.

Jeżeli turysta chce skorzystać z taksówki powinien znaleźć jeden z postojów, gdyż we Włoszech nie zatrzymuje się taksówek na ulicach.

Włosi z północy kraju są bardziej powściągliwi od mieszkańców południa, niemniej chętnie odpowiadają na pytania, udzielają pomocy, zawsze też poświęcą czas, żeby opowiedzieć zbłąkanemu turyście o mało znanym fakcie z życia historycznej postaci lub przedstawić swoją opinię na jej temat.

Aktywny wypoczynek

Dla miłośników aktywnego spędzania czasu w Umbrii najlepszym miejscem jest Jezioro Trazymeńskie i okolice. Jezioro doskonale nadaje się do uprawiania windsurfingu, pływania i żeglowania, a okolice słyną z wspaniałych szlaków, z których zadowoleni będą amatorzy pieszych wycieczek i nordic walking. Na najciekawszą wycieczkę warto wybrać się szlakiem mulników na Monte Castiglione, niezwykle malownicze są również trasy na Monte Acuto z Montacuto i Monte Murlo z wioski Preggio. Dookoła samego jeziora wiedzie również kilkanaście doskonale oznakowanych szlaków, które można pokonać konno lub rowerem.

Wycieczki Fakultatywne

Gubbio – miasto z najlepiej zachowaną starówką w Umbrii, chętnie odwiedzane przez turystów ze względu na położenie na skraju malowniczej równiny z zalesionymi szczytami Alp w tle. Miasto w średniowieczu było ważną gminą oraz istotnym punktem na drodze w kierunku Rawenny i Adriatyku. Z zachowanych zabytków wyróżnia się ogromny Palazzo dei Consoli z wysoką dzwonnicą i Museo Civico, w którym koniecznie trzeba oglądnąć słynne „tablice iguwińskie” – najważniejsze znalezisko archeologiczne w Umbrii. Turyści wrażliwi na piękno architektury powinni zajrzeć do katedry z ciekawym sklepieniem i godnymi uwagi witrażami, ciekawy jest także okazały Palazzo Ducale w wyjątkowo pięknym dziedzińcem oraz bazylika Sant'Ubaldo. Wiąże się z nią ciekawa tradycja Corsa dei Ceri z interesującym ceremoniałem, kiedy 15 maja każdego roku trzy drużyny ścigają się z Piazza della Signoria do bazyliki niosąc na noszach „ceri” – ogromne świece. Wyścigowi przyglądają się tłumy turystów, wspaniałej zabawie towarzyszą liczne obrzędy związane z piciem wina, więc warto wspiąć się na strome zbocza prowadzące do bazyliki lub skorzystać z kolejki linowej startującej z Porta Romana.

Parco Regionale del Monte Cucco – doskonałe miejsce na piesze wędrówki po najbardziej malowniczych zakątkach Umbrii. Na terenie parku organizowane są różne formy aktywnego wypoczynku, wśród nich zejście do piątego na świecie pod względem głębokości zespołu połączonych jaskiń Grotta di Monte Cucco.

Asyż – miasteczko od wieków obdarowuje przybywających do niego turystów duchowymi doznaniami oraz inspiruje niezwykłymi zabytkami. Miasto rozsławił św. Franciszek – założyciel największego na świecie zakonu, a dziś odwiedzają je tłumy turystów pragnących podziwiać jedyną w swoim rodzaju Basilica di San Francesco. Ten najokazalszy zabytek skrywa wiele najcenniejszych zbiorów sztuki na świecie, chociaż z zewnątrz świątynia porównywana jest z innymi sanktuariami, wnętrze zachwyca swoją niepowtarzalnością i bogactwem. Na bazylikę składa się kościół górny i dolny, a słabe oświetlenie celowo wprowadza zaciemniony nastrój sprzyjający medytacjom. Prawdziwe skarby świątyni to wspaniałe freski dokumentujące 100 lat rozwoju malarstwa oraz szczątki świętego Franciszka spoczywające w podziemnej krypcie. Dla znalezienia się w bajkowym świecie warto wspiąć się przy okazji na szczyt Monte Subasio, z którego widok na okolicę przenosi turystów w inny wymiar. Via San Francesco prowadzi tłumy zwiedzających w kierunku pocztówkowych uliczek, wśród których kaskady kwiatów spływają ze ścian, a w powietrzu unoszą się zapachy smakowitego jedzenia dolatujące z przytulnych knajpek. Spacer nie powinien ominąć Rzymskiego Forum na Piazza del Comune, nad którym dominuje Tempio di Minerva – świątynia będąca przed laty inspiracją dla Goethego. Zwieńczeniem zwiedzania Asyżu powinna być wyprawa do Rocca Maggiore, jednego z najlepiej zachowanych zamków w regionie, którego trud zdobycia z pewnością wynagrodzi niezwykły widok na piękną okolicę.

Orvieto – jedyne w swoim rodzaju miasteczko, do którego budowy użyto ciemnych, wulkanicznych skał, wznoszące się na malowniczym wzgórzu z rozpościerającymi się na nim winnicami. Turyści odwiedzają Orvieto ze względu na katedrę, do której późnymi wieczorami zaglądają promienie słoneczne tworząc niecodzienną atmosferę. „Złotą lilię włoskich katedr” zbudowano na pamiątkę tzw. cudu bolseńskiego, według którego podczas odprawiania mszy z hostii na podtrzymującą kielich chustę zaczęła kapać krew, a sam fakt papież Urban IV ogłosił cudem, na którego pamiątkę zaczęto odprawiać ważne w religii katolickiej Boże Ciało. Zachwyca fasada świątyni będąca plątaniną kolumienek, wieżyczek, płaskorzeźb i setek detali w zadziwiających kolorach. W ozdobionym pasami kolorowego marmuru wnętrzu również jest co oglądać, gdyż niesamowite freski wywołują rozmaite efekty wzrokowe, a nastrojową atmosferę można poczuć dzięki słynnemu korporałowi (chuście podkładanej pod naczynie mszalne), skrywanemu w zdobionej kamieniami szkatule. W mieście działają także ciekawe muzea prezentujące zabytkowe przedmioty kultury etruskiej i greckiej, warto również przejść się ulicami Via Duomo i Corso Cavour, przy których mieszczą się między innymi pamiątkowe sklepiki ze słynną ceramiką z Orvieto oraz restauracje z wyborną kuchnią. W mieście znajduje się jeszcze kilka ciekawych zabytków, którym warto poświęcić uwagę takich jak: ratusz, kościół Sant'Andrea czy malutki, romański kościółek San Lorenzo di Arari. Niezwykle urzekająca może być także podróż do  średniowiecznej części miasta, zwanej Starą Dzielnicą, z przepięknymi ogrodami i małymi warsztatami rzemieślniczymi.

Rzym – położony jest w środkowych Włoszech w dolnym biegu rzeki Tyber na wyżynnym terenie niedaleko morskiego wybrzeża, gdzie panuje klimat śródziemnomorski. Wspaniałe miasto jest jednocześnie stolicą włoskiego parlamentu, w jej granicach kryje się La Citta del Vaticano (Watykan), mini-państwo będące siedzibą Kościoła katolickiego i papieża. Wieczne Miasto przesiąknięte jest śladami bogatej historii związanej z wielkim imperium oraz rządami papieży, średniowieczne świątynie powstawały na gruzach antycznych bazylik, a pozostałości po kolumnach i rzeźbach zostały włączone w niezwykłą architekturę miasta. Rzymu nie da się zwiedzić w jeden dzień czy nawet tydzień, więc każdy podróżnik będący w nim chociaż raz wie, że za jakiś czas znów powróci do antycznego miasta, by dalej zwiedzać i podziwiać niezwykłe miejsca. Przed zwiedzaniem warto zaopatrzyć się w łączony, siedmiodniowy bilet umożliwiający wejście do większości ważnych zabytków i muzeów, istotne jest także zaplanowanie tego, co właściwie chce się zobaczyć na zasadzie chociażby wybrania tematycznych tras. Antyczne miasto rozciąga się na wchód ulicą Via del Corso w stronę Schodów Hiszpańskich z okolicznymi ulicami i zaułkami handlowymi oraz w kierunku głównej arterii Via Nazionale. Południowy rejon chętnie odwiedzany przez turystów to zabytki starożytnego miasta, natomiast na północy wytchnienie dają olbrzymie połacie parku Villa Borghese. Najczęściej odwiedzane przez turystów plac św. Piotra i Watykan usytuowane są na lewym brzegu rzeki Tyber, a do części miasta położonej na południe od nich, zwanej Zatybrze, zaglądają entuzjaści życia nocnego. Najlepszym punktem orientacyjnym, łączącym zarówno średniowieczne, jak i renesansowe centrum, do którego podczas zwiedzania wielokrotnie się wraca jest Piazza Venezia – jedno z większych skrzyżowań. Z tego przeważnie zatłoczonego miejsca można podziwiać pierwszy, XV-wieczny, renesansowy pałac powstały w mieście (Palazzo Venezia) oraz kościół San Marco – jedną z najstarszych bazylik Rzymu. Zachwyt budzi położony niedaleko Pomnik Wiktora Emanuela, nazywany przez historyków „Ołtarzem Ojczyzny”, a przez złośliwych rzymian i niektórych turystów, ze względu na swoją architekturę, „tortem weselnym” lub „maszyną do pisania”. Dla orientacji i wspaniałych widoków warto wejść na Kapitol – wzgórze, które w starożytności było duchowym i politycznym centrum miasta, a dziś widoczna z niego, imponująca panorama miasta urzeka podróżników z całego świata. Na wzgórzu poza wieloma ciekawymi pozostałościami minionych epok wznosi się także będący niezwykłą atrakcją turystyczną kościół Santa Maria in Aracoeli z ciekawymi freskami przedstawiającymi żywoty świętych. W sercu tego miejsca wznosi się majestatyczny, często fotografowany pomnik Marka Aureliusza. Z Kapitolu warto przedostać się eleganckim zejściem zwanym „cordonata” na wspaniały plac zaprojektowany przez Michała Anioła – Piazza del Campidoglio z wznoszącymi się w sąsiedztwie dumnymi Palazzo dei Conservatori i Palazzo Nuovo (w ich wnętrzach mieści się Muzeum Kapitolińskie z najcenniejszymi zabytkami starożytnej sztuki, w tym jeden z symboli Rzymu – rzeźba wilczycy karmiącej mitycznych założycieli miasta) oraz rzymskim ratuszem Palazzo Senatorio. Turyści tłumnie gromadzą się w Centro storico – historycznym centrum miasta wznoszącym się na północ od Piazza Venezia, po którym spacer zabiera zwiedzających w niezwykłą podróż po starożytnych czasach, a gdziekolwiek się nie zawędruje, znajdzie się miejsca godne uwagi. Zwieńczeniem głównej arterii miasta jest Palazzo Doria Pamphilj z ciekawą, renesansową galerią dzieł sztuki, przy okazji trzeba odnaleźć ulicę Via del Seminario prowadzącą do Panteonu – najlepiej zachowanego i najbardziej imponującego zabytku starożytnego Rzymu, dumnie wznoszącego się na Polu Marsowym. Chociaż obiekt przez wieki zmieniał swój kształt architektoniczny nadal zachwyca swoją zadziwiającą konstrukcją. Nic innego tak nie zachwyca w Rzymie, jak obszar leżący na południe od Wzgórza Kapitolińskiego, w który najchętniej zapuszczają się turyści szukający oddechu prawdziwej historii. Antyczną atmosferę można poczuć spacerując po Forum Trajana – zespole bazylik, pomników, mieszkań i sklepów, wytyczonych w czasach, gdy Rzym przechodził apogeum rozwoju, natomiast miejscem z imponującymi ruinami, będącym symbolem kultury śródziemnomorskiej, owianym romantyczną aurą jest Forum Romanum. Wyobraźnię warto uruchomić spacerując po najstarszej ulicy Rzymu – Via Sacra, którą cesarze i generałowie zmierzali z procesjami dziękczynnymi do świątyni Junony. Łuk Septymiusza Sewera, mównica Rostra, Basilika Julia, świątynia Kastora i Polluksa czy tzw. bazylika Konstantyna to tylko niektóre zabytki na Forum wśród których turyści mogą poczuć się wyjątkowo. Równie ważnym miejscem są Fora Cesarskie (Fori Imperiali), na których przed wiekami skupiało się życie polityczne, religijne i handlowe miasta, a do dziś można podziwiać marmurowe kolumny wybudowanej w 42 r. p.n.e. świątyni Marsa Ultora. Wędrówka po tym niezwykłym miejscu nie powinna ominąć dominującego nad nim Wzgórza Palatyn, na którym według legendy Romulus i Remus założyli miasto Rzym. Można na nim odpocząć, a także przekąsić jakiś rzymski specjał w przyjemnym punkcie gastronomicznym, natomiast najlepsze schronienie przed promieniami słonecznymi dają wykwintne i zadbane, położone wśród malowniczych ruin Ogrody Farnese. Nikogo nie dziwi fakt, że jednym z miejsc, w którym zawsze można spotkać wielu turystów jest Koloseum – najbardziej znany w Rzymie pomnik starożytności od zawsze fascynujący podróżników, naukowców i historyków sztuki, który stał się wzorem dla stadionów piłkarskich i wielu innych konstrukcji. Budowę tej niezwykłej areny na planie elipsy rozpoczęto już w 72 r., była świadkiem nietypowych przedstawień, sceną walk gladiatorów i igrzysk sportowych, a zapadnie z których wyskakiwały egzotyczne zwierzęta i system podziemnych labiryntów do dziś powodują u zwiedzających dreszcz emocji, podobnie jak organizowane specjalnie dla turystów wieczorne spacery po tym niezwykłym miejscu. Jeżeli ktoś chce spojrzeć na Koloseum z ciekawej perspektywy, powinien wybrać się na najwyższe z siedmiu rzymskich wzgórz – Eskwilin, z brukowanymi uliczkami i przytulnymi restauracjami, w których można odpocząć i dobrze zjeść, podziwiając jednocześnie wspaniałe widoki oraz takie zabytki jak Domus Aurea Nerona – intrygujący i tajemniczy Złoty Dom Nerona z łaźniami, basenami i wieloma tarasami oraz bazylikę Santa Maria Maggiore z najlepiej zachowanym wnętrzem bizantyjskim. San Giovanni in Laterano to oficjalna katedra rzymska i siedziba papieża do momentu zjednoczenia Włoch z pięknymi krużgankami i niezwykłym baptysterium, nie sposób przejść obok niej obojętnie. Odpoczynek w niezwykłych ogrodach Villa Borghese można powiązać ze zwiedzaniem ciekawych muzeów z najznamienitszymi dziełami sztuki, leżących na obrzeżach wielkiego parku, tzn. Museo e Galleria Borghese, Galleria Nazionale d'Arte Moderna i Museo Nazionale Etrusco di Villa Giulia. Kawa najlepiej smakuje na Piazza Navona, na którym zawsze jest tłoczno i można spotkać wielu zasiadających w restauracjach Włochów, turystów oraz miejskich artystów, mimów i kuglarzy – wielkomiejskie życie tętni w tym miejscu przez całą dobę. Fotografia dumnie wznoszącej się na placu fontanny Czterech Rzek autorstwa Berniniego powinna uświetnić domowe archiwum, a wiedzę o Rzymie dodatkowo utrwali wizyta w Museo di Roma mieszczącym się we wspaniałym budynku Palazzo Braschi. Siedzibę włoskiego parlamentu Palazzao di Montecitorio można zobaczyć spacerując po placu o tej samej nazwie lub wybrać się na południe od „centro storico” by zagłębić się w dzielnicę ciasnych zaułków z malowniczymi placykami, na których wolno płynie codzienne życie mieszkańców „wiecznego miasta”. Najbardziej znanym miejscem jest plac Campo de'Fiori (wielkomiejskie targowisko z licznymi straganami, otoczonymi uroczymi restauracyjkami), leżący w okolicy ciemnych uliczek dawnego, żydowskiego getta z niebywałą atmosferą sprzed wieków wyczuwalną na każdym kroku oraz wielkiego skrzyżowania przy Largo di Torre Argentina, na którym ruch nigdy nie ustaje. W trakcie spaceru po dawnym getcie, gdzie do dziś znajdują się koszerne sklepy i restauracje specjalizujące się w żydowskiej kuchni, koniecznie trzeba zajrzeć do naznaczonej historią synagogi i zobaczyć jedyny starożytny most, zachowany w pierwotnym stanie, prowadzący na ciekawą wyspę Isola Tiberina. Urokliwym miejscem bez wątpienia jest plac Piazza del Popolo położony w sąsiedztwie podwójnych wzgórz, z których widok na miasto jest nad wyraz imponujący oraz blisko niezwykłego kościoła ze zbiorami sztuki renesansowej i malowidłami Caravaggia – Santa Maria del Popolo. W trakcie pasjonującej wędrówki po Rzymie koniecznie trzeba zatrzymać się i odpocząć na Schodach Hiszpańskich znanych przede wszystkim z pokazów mody i okolicznych ekskluzywnych sklepów, a także ciekawych balustrad i balkonów oraz tłumnie przesiadujących na nich dziesiątek turystów wraz z miejscową młodzieżą, natomiast same schody do późnych godzin nocnych są miejscem międzynarodowych spotkań i rozmów, więc wieczorem warto jest wybrać się w ich okolicę. Po schodach warto się również wspiąć, żeby zobaczyć kościół Trinta dei Monti oraz ciekawe widoki rozpościerające się na miasto. Po drugiej stronie schodów, na ulicy Via del Tritone kryje się następny ciekawy zabytek – Fontana di Trevi – przepiękna fontanna, na której woda ogromną kaskadą wzbija się ponad kamienne posągi i skały wbudowane w niezwykle prezentujący się szczególnie nocą renesansowy pałac. Jeżeli ktoś chce być pewien, że jeszcze wróci do Rzymu, powinien wrzucić do fontanny monetę i to koniecznie, jak podaje przesąd, przez lewe ramię. Dobrym i owocnym w wiedzę przerywnikiem w trakcie wielu godzin spacerowania może okazać się wizyta w Time Elevator Roma – gdzie na multimedialnym pokazie filmowym zaprezentowanym w niezwykle ciekawy i efektowny sposób można poznać dzieje Rzymu podróżując wirtualnie po jego zawiłej historii. Wędrówka nie powinna ominąć zachwycających pałaców, znakomitych zbiorów sztuki oraz świetnych restauracji Kwirynału – najpiękniejszego wzgórza w Rzymie, na które koniecznie trzeba zajrzeć nie tylko dla ciekawej panoramy miasta. O dawnej świetności Rzymu można przekonać się oglądając doskonale zachowane termy Karakalli, czyli słynne łaźnie wybudowane na Via Appia Antica, można w nich obejrzeć ciekawe mozaiki, a także zorientować się, jak wyglądał przed wiekami ogólny plan budynków i codzienne życie starożytnych rzymian. Równie ciekawe są położone nieco dalej katakumby San Callisto, będące największym, podziemnym cmentarzem w Rzymie, po którym spacer może budzić grozę i wywoływać zachwyt. Osoby zainteresowane architekturą i urbanistyką powinny wybrać się także do dzielnicy Esposizione Universale Roma, którą wybudowano specjalnie na światowe targi w 1942, które w konsekwencji wojny nie doszły do skutku, ale niezwykłe budowle, szerokie bulwary i ciekawe muzea do dziś przyciągają turystów swoją niepowtarzalnością. W poszukiwaniu nietypowych restauracji, życia nocnego i sceny alternatywnej koniecznie trzeba wybrać się do dzielnicy Zatybrze, ożywającej wieczorami na długie godziny. W planie spacerowym powinien znaleźć się również Most Miłości znany z filmu „Rzymskie wakacje”, liczne rzymskie parki dające ochronę przez nadmiernym słońcem, Kolumna Marka Aureliusza, Kolumna Trajana oraz wiele, wiele innych niezwykłych zabytków zapewniających wielogodzinne zwiedzanie.

Watykan – większość turystów przybywa tłumnie do Rzymu, żeby odwiedzić jedno z najważniejszych miejsc we Włoszech, jakim jest Watykan, który w 1929 r. uzyskał status niezależnego państwa i do dziś jest Stolicą Apostolską z urzędującą głową Kościoła katolickiego. Mała papieska enklawa (jedyne 40 ha) od zachodu ogrodzona jest murem, od wschodu zaś otwiera się dla turystów i pielgrzymów bazyliką i ogromnym, pompatycznym placem św. Piotra otoczonym kolumnadą autorstwa Berniniego. Najważniejszym odwiedzanym miejscem jest niezwykła bazylika św. Piotra, która stanęła w miejscu, gdzie znajdował się grób św. Piotra, przy jej budowie pracowali najwięksi włoscy architekci, wśród nich Michał Anioł, który wewnątrz świątyni pozostawił po sobie m.in. cudowną „pietę” – rzeźbę przedstawiającą Marię z martwym Chrystusem. Koniecznie trzeba wspiąć się na imponującą kopułę bazyliki będącą architektonicznym ideałem, by ocenić jej ogrom oraz podziwiać niezwykłą panoramę miasta. Kunszt wykonania bazyliki i jej skarbów jest tak misterny, że najlepiej wybrać się z osobistą wizytą, żeby na własne oczy przekonać się o jej pięknie i bogactwie. W bazylice koniecznie trzeba zobaczyć posąg św. Piotra ze stopą wytartą od pocałunków pielgrzymów, pomnik Aleksandra VII, skarbiec, Kaplicę Polską, Aulę Pawła VI, czyli miejsce papieskich audiencji, Groty Watykańskie oraz ważny dla polskich turystów grób Jana Pawła II. Warto również podejść do słynnych Muzeów Watykańskich, przy których bladną inne europejskie zbiory, niezwykle ciekawe są Galeria Gobelinów i Map oraz muzea Braccio Nuovo i Museo Chiaramonti. Tłumy turystów zachwycają się Salami Rafaela i Apartamentami Borgiów, z kolei sławne Schody Rafaela prowadzą do jednego z największych osiągnięć artystycznych ludzkości – Kaplicy Sykstyńskiej – imponującej budowli pełniącej funkcję prywatnej kaplicy Ojca Świętego. Najczęściej podziwianymi malowidłami na świecie są właśnie te z kaplicy, a wśród nich te jedyne i niepowtarzalne, wirtuozerskie, inspirujące chyba każdego freski na sklepieniu zamówione przez papieża Juliusza II, które wyszły spod pędzla Michała Anioła, przedstawiające „Sąd ostateczny” oglądany codziennie przez kilkanaście tysięcy zauroczonych nim turystów. Jeszcze więcej wybitnych dzieł przedstawiających pięć wieków malarstwa zawiera galeria – Pinakoteka – mieszcząca się w oddzielnym budynku, na głównej osi Watykanu, więc i tam warto zapuścić się by dopełnić artystycznych przeżyć i uniesień. W Watykanie interesujące są jeszcze Museo Gregoriano Profano, Museo Pio Cristiano i Museo Missionario Etnologico przedstawiające najcenniejsze zabytki sztuki sakralnej we Włoszech. Po takiej dawce niezwykłych atrakcji zarówno duchowych, jak i turystycznych najlepiej odpocząć w ogrodach papieskich i zaplanować, które zabytki zwiedzi się dalszej kolejności.

San Marino – głównym atutem przyciągającym turystów do malowniczego zakątka Włoch (niewielkiego państewka ze stolicą o tej samej nazwie) są dziesiątki sklepów z alkoholem i perfumami, niezwykłe widoki, budujące nastrój brukowane, wąskie i strome uliczki oraz historyczna zabudowa wśród której warto spędzić co najmniej kilka godzin. Centralnym punktem miasta ze wspaniałą panoramą na dolinę rzeki Marecchia jest plac Piazza della Liberte, na którym można zasiąść w magicznej restauracji i rozkoszując się pożywnym obiadem zbierać siły na zwiedzanie Bazyliki San Marino, Pałacu Rządowego obfitującego w państwowe symbole i przede wszystkim Tre Torri – trzech średniowiecznych fortec królujących nad miastem.

Arezzo – przechadzkę po niezwykłym miejscu porównuje się z powiewem świeżego powietrza, którym zresztą zainspirował się Roberto Benigni tworząc film „Życie jest piękne”. Ważny ośrodek etruski był w średniowieczu niezależną republiką, późniejsze wieki pozostawiły po sobie niezwykłe zabytki w postaci kościoła San Francesco z niebywałymi freskami i rozpoznawalnego z filmu placu Piazza Grande z piękną Loggia di Vasari. Większość ciekawych zabytków skupia się w starówce, ale warto też podejść do Museo Archeologico zajmującego część klasztoru wbudowanego w ścianę rzymskiego amfiteatru.

Tresc opisow dostarczana przez merlinx.

Siena – z jednej strony doskonałe miejsce by odetchnąć po zatłoczonej Florencji, z drugiej kolejne miasto z wspaniałymi zabytkami okolone średniowiecznymi murami. Sienę założył cesarz Augustyn, przez wieki była jednym z najważniejszych miast w Europie, rozmiarami dorównywała Paryżowi i sprawowała kontrolę nad Toskanią. Sercem miasta jest wielki plac w kształcie muszli – Il Campo, zaprojektowany na podobieństwo płaszcza Matki Boskiej, na którym turyści mogą podziwiać tradycyjne wyścigi z jeźdźcami dosiadającymi koni na oklep (2 lipca i 16 sierpnia). Wyłożony kamieniami plac składa się z dziewięciu segmentów upamiętniających rządy Rady Dziewięciu, która kierowała miastem od XII do XIV wieku. Żeby zobaczyć wspaniałą panoramę miasta koniecznie trzeba wejść na dzwonnicę Torre del Mangia wznoszącą się przy dawnej siedzibie rady miejskiej Palazzo Pubblico. Najciekawsze obrazy warto zobaczyć w Museo Civico i Pinacoteca Nazionale, na zakupy wybrać się na Via Citta, a na „pici” – przygotowane ręcznie grube spaghetti zapiekane z tartą bułką zajść do którejś z restauracji przy Banchi di Sopra. Zachwycić może potężna katedra ukończona w 1215 r., warto poznać też historię dwóch klasztorów lub przespacerować się do twierdzy Fortezza di Santa Barbara. Zabytkowe centrum Sieny zasługuje na uwagę, gdyż zostało wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Mieszkańcy Sieny lubują się w piciu wina za szklanek w starych barach, więc koniecznie trzeba zajść do najstarszego bistro w mieście potocznie zwanego „wieżowcem”, by wspólnie z miejscowymi Włochami poznać różne smaki wybornych trunków.

Piza – o Krzywej Wieży (Torre Pendente) z tego uroczego miasta, będącej jednym z niepodważalnych symboli Włoch słyszał chyba każdy. Sama budowla robi wrażenie na każdym turyście wpatrzonym nie tylko w ciekawą architekturę, ale także w zaskakujące położenie obiektu widoczne na większości pocztówek pochodzących z Toskanii. Uroku niezwykłej konstrukcji dodaje także wznosząca się w pobliżu katedra, baptysterium i monumentalny cmentarz Camposanto. Wszystkie obiekty określane są mianem Pola Cudów – Campo dei Miracoli i zapierają dech w piersi niejednemu turyście przybywającemu do Pizy. Pozostała część miasta, po której również warto się przespacerować tworzy sieć prześlicznych uliczek z restauracjami serwującymi toskańską kuchnię. Przed zwiedzaniem Pizy warto zaopatrzyć się w łączony bilet umożliwiający wizyty także w kilku ciekawych muzeach. Camposanto można podziwiać także z lotu ptaka, wystarczy wspiąć się na wały obronne średniowiecznej Torre di Santa Maria.

San Gimignano – najczęściej odwiedzane przez turystów jedno z małych włoskich miast z niebywałymi wieżami sterczącymi ponad urzekającymi zabudowaniami. Włosi określają uroczą miejscowość „Manhattanem średniowiecza” słynącym z czworokątnych wież budowanych przez zwaśnione rody w XII i XIII w. Miasto jest monumentalne, doskonale zachowane, w trakcie spaceru po starówce można podziwiać mnóstwo pięknych fresków lub zaszyć się w przytulnej restauracji. Od południowej bramy biegnie zabudowana rzędem pałaców wspaniała ulica Via San Giovanni łącząca dwa place, na których gromadzą się rzesze turystów podziwiających uroki miasta. Koniecznie trzeba zobaczyć kolegiatę z olśniewającym wnętrzem i cyklami biblijnych fresków, wejść ma wieżę Torre Grossa by zrobić pamiątkowe zdjęcie toskańskiemu krajobrazowi i zdobyć twierdzę Rocca. Zwieńczeniem obfitującej w wrażenia wędrówki powinien być obiad zjedzony w niezwykłej atmosferze miasta prawie nie zmienionego od średniowiecza połączony z degustacją jedynego w swoim rodzaju białego wina Vernaccia di San Gimignano.

Florencja – miasto jest tak niezwykłe, że jeden dzień nie wystarczy na wczucie się w jego niezwykły klimat i poznanie wielu cennych skarbów. Zwiedzanie najlepiej zaplanować w środku tygodnia, gdyż bywa, że muzea zamknięte są w poniedziałki, a kościołów nie można zwiedzać w niedzielę. Najwspanialszy artystyczny ośrodek świata założyły wojska Juliusza Cezara już w 59 r. p.n.e. ze względu na rzekę Arno będącą w tym czasie dogodnym szlakiem komunikacyjnym. W kolejnych wiekach miasto podlegało różnym władcom, podobnie jak cała Toskania, a częste wojny umacniały jego pozycję strategiczną. Największy rozwój Florencji to okres między XIV a XVI w., który pozostawił po sobie najwspanialsze zabytki, a miasto stało się kolebką sztuki, malarstwa, rzeźby, literatury i muzyki, takie nazwiska jak Donatello, Michelangelo, Giotto, Dante i Botticelli przyciągają turystów pragnących poznać niezwykłe miasto i jego historię. Po wielu miastach nie da się spacerować obojętnie, taka też jest Florencja z największymi perłami światowej architektury oraz najdrobniejszymi zakątkami, których historia może okazać się również wielką. Miasto najlepiej zwiedzać na pieszo, a podróż w głąb czasu, czyli do zarania renesansu najkorzystniej rozpocząć na Piazza del Duomo, chociaż gdziekolwiek by się nie poszło, można dotrzeć do niezwykle ciekawych miejsc. Prowadzące do placu uliczki nie są tak imponujące jak jego główna atrakcja, czyli niebywała katedra Santa Maria del Fiore stworzona z zielonych, białych i czerwonych marmurów pochodzących z różnych części Włoch, budowana przez 150 lat, będąca niegdyś największą świątynią chrześcijańską. Imponujących rozmiarów kopuła otoczona wielobocznymi absydami robi wrażenie na turystach zajadających gofry o smaku anyżu – „brigidini”, przesiadujących w okolicznych ogródkach, a samo wnętrze zachwyca podróżujących koneserów historii sztuki. Na niezwykłe miasto warto spoglądnąć z samej kopuły udostępnionej zwiedzającym, by później z wielką zadumą udać się do wnętrz Dzwonnicy Giotta i Baptysterium ze złoconymi drzwiami z brązu i mozaiką przypominającą „Sąd Ostateczny”. Z niezwykłego placu warto podążyć główną ulicą Florencji Via dei Calzaiuoli, pełną luksusowych sklepów i galerii handlowych, zajść na imponujący rozmiarami plac Piazza della Repubblica lub odszukać słynną galerię degli Uffizi, by poczuć prawdziwy oddech renesansu. Niegdyś przesiadywali w niej notariusze i przedstawiciele cechów, a teraz wspaniałe wnętrza do których wręcz pielgrzymują turyści zdobią najznamienitsze dzieła światowego malarstwa oraz inne godne uwagi i bezcenne kolekcje. Zwiedzający galerię turyści często giną w tajemnych przejściach łączących Palazzo Vecchio z Palazzo Pitti, co wywołuje dreszczyk emocji i urozmaica zwiedzanie. Jednym z turystycznych symboli Florencji, gdzie można spędzić wspaniałe chwile jest Piazza della Signoria z niezwykłym zestawem rzeźb oraz gmachem zachwycającego ratusza Palazzo Vecchio. Niezwykle przyjemny może okazać się spacer po zachodniej części miasta, gdzie zachowały się średniowieczne ulice z często odwiedzanym przez turystów targiem Mercato Nuovo. Przesądni spacerowicze gromadzą się zwykle wokół Il Porcellino – figurki dzika do którego paszczy „na szczęście” warto wrzucić monetę lub potrzeć złocisty nos. Na bezcelowe wędrówki romantycy powinni wybrać się wieczorami na rozległy plac Piazza Santa Maria Novella z niezwykłym kościołem kryjącym w swoich wnętrzach prawdziwą wirtuozerię najrozmaitszych dzieł sztuki. W plątaninie uliczek wokół kościoła San Lorenzo łatwo się zgubić, na baczności trzeba się także mieć  w trakcie poszukiwania pamiątek na okolicznym targu, na którym można znaleźć prawie wszystko, w tym cenne pamiątki. Magnetyczny urok rzeźby Dawida stworzonej prze Michała Anioła przyciąga swoją mocą w Akademii Rysunku, tak samo jak gwarny Piazza San Marco z gromadzącymi się na nim adeptami sztuki. Znany z filmu „Pokój z widokiem” kościół Santa Croce przyciąga freskami Giotta, ciekawe są okolice wspaniałego mostu Ponte Vecchio, na którym ruch turystyczny nigdy nie ustaje, a uliczni handlarze rozkładają po zmroku swoje kramy. Po długich wędrówkach dobrze jest odpocząć w ogrodach Boboli z wspaniałymi ozdobami, by później dostać się na wzgórze z twierdzą Forte di Belvedere, która może poszczycić się niebywałym widokiem na miasto. Każdy turysta powinien zobaczyć także Calelle Brancacci – niespotykany klasztor z kościołem Santa Maria del Carmine oraz falującą w słońcu fasadę kościoła San Miniato al Monte położonego na jednym z wzgórz okalających Florencję. Ze wzgórza rozpościera się imponujący widok na starówkę i rzekę Arno, więc warto podjechać autobusem lub przejść się na pieszo na majestatyczne zbocza przyciągające setki zwiedzających. Po pełnym we wrażenia dniu warto zrelaksować się w ekskluzywnej restauracji lub winiarni w Palazzo Antinori, wybrać się na koncert z muzyką klasyczną, do opery, baletu lub na pełną włoskich rytmów dyskotekę. We Florencji znajduje się jeszcze wiele ciekawych zabytków, więc przed zwiedzaniem miasta dobrze jest zaplanować wędrówkę i naładować baterie aparatu fotograficznego.

Montepulciano – miasto położone w najwyższym punkcie Toskanii przyciąga turystów nie tylko wspaniałymi widokami, ale także renesansowymi pałacami oraz zacnym Vino Nobile. Ośrodek od dawnych czasów związany był z Florencją i jej zawdzięcza swój rozwój, który pozostawił po sobie wspaniałe zabytki w postaci głównej bramy Porta al Prato, Piazza dell'Erbe z renesansową Loggia di Mercato oraz wspaniałego pałacu, położonego najwyżej Palazzao Comunale – gotyckiej rezydencji z widokową wieżą. Liczne arcydzieła sztuki skrywa w swoich wnętrzach katedra Santa Maria Assunta, z kolei spacerując po mieście można znaleźć inne skarby ukryte w lokalnych sklepikach w postaci wybornego wina, serów, makaronów, soczewicy i miodu.

Urbino – położony w niezwykłej miejscowości dwór Federica da Montefeltro należał przed laty do jednego z najznamienitszych w Europie, zaprojektowali go najwięksi ówcześni architekci, a do dziś jest niebywałą atrakcją turystyczną. Warto zajrzeć do środka, żeby przekonać się o kunszcie wykończenia i przepychu, natomiast wiele ciekawych pamiątek można obejrzeć w Galerria Nazionale delle Marche, mieszczącej się wewnątrz, chociaż na zwiedzających największe wrażenie robi sam budynek z wytwornym dziedzińcem Cortile d'Onore. Po nacieszeniu oka imponującą twierdzą można podążyć w okolice katedry, by spróbować w okolicznych restauracjach regionalnych specjałów. Turyści mający ochotę na dłuższy spacer powinni wybrać się do ogrodów w Fortezza Albornoz, z których widoki na okolicę są nadzwyczaj imponujące. Z ciekawości można dodatkowo zobaczyć jak wyglądał dom najsłynniejszego mieszkańca Marche, czyli Rafaella.

Loreto – do uroczego miasteczka związanego z kultem maryjnym zjeżdżają corocznie tysiące pielgrzymów, a same miasto przyciąga także turystów, którzy chcą zwiedzić znaną we Włoszech bazylikę z ciekawym wystrojem wnętrza i licznymi, religijnymi zabytkami sztuki sakralnej. Ciekawa jest historia samego kultu związana z domem Maryi, który według legend miał zostać przeniesiony przez orszak aniołów z Nazaretu do Dalmacji, a później przez Adriatyk do Loreto. Kościół przyznał jednak, że Święty Dom sprowadzili do Loreto statkami krzyżowcy, a dzisiaj pielgrzymują do niego wierni i zaciekawieni całą historią turyści.

Najczęściej Zadawane Pytania

Kiedy najlepiej lecieć do Umbrii?
Na letnie wczasy najlepiej wybrać się od maja do października, kiedy temperatury w kraju przekraczają 20°C, najcieplejszymi miesiącami są lipiec i sierpień, kiedy termometry wskazują powyżej 40°C – jest to idealny okres do wylegiwanie się na plażach Jeziora Trazymeńskiego, chociaż osoby źle znoszące upały powinny mieć na uwadze zbyt wysokie temperatury. Ciepłymi miesiącami są też czerwiec i wrzesień doskonale nadające się na urlopy w bardziej sprzyjających temperaturach powietrza.

Na zwiedzanie zabytków Półwyspu Apenińskiego najlepsze miesiące to od kwietnia do czerwca oraz od września do początków listopada, choć ciężko wtedy skorzystać z kąpieli morskich, niemniej nie ma wtedy tylu turystów co w okresie letnim.

Jaka waluta obowiązuje we Włoszech i jakie są orientacyjne ceny?
We Włoszech obowiązuje wspólna dla całej Unii Europejskiej waluta – Euro. Konsekwencją tego są nieco wyższe ceny niż w Polsce, zwłaszcza jeżeli chodzi o posiłki w restauracjach i ceny związane z infrastrukturą turystyczną.

Gdzie i jakie pamiątki kupić w Umbrii?
Półwysep Apeniński to skarbnica różnego rodzaju pamiątek, niezależnie w który region trafimy. W miejscowościach wypoczynkowych i kurortach jest wiele sklepów z pamiątkami, na pewno można w nich znaleźć ciekawe upominki.

Turyści często w małych sklepach i na bazarach szukają antyków i biżuterii, które można kupić taniej niż w stolicy Włoch. Popularnością cieszą się wyroby kulinarne, szczególnie sery takie jak mozzarella, parmezan, gorgonzola czy mascarpone, a także wyborne wina Chianti, Amarone czy Marsala – mogą to być pamiątki przeznaczone do konsumpcji lub dla celów dekoracyjnych w specjalnie przygotowanych butelkach. W każdym sklepie z pamiątkami można także znaleźć suweniry poświęcone największym klubom piłkarskim. Symboliczną pamiątką mogą być miniaturowe włoskie budowle lub miniaturki z papieskimi akcentami. W poszczególnych regionach specyficzne pamiątki przybierają postać masek, koronek, kolorowego szkła czy wyrobów ceramicznych. Turyści o zasobniejszych portfelach mogą pokusić się o wyroby takich marek jak Versace, Gucci, Prada czy Armani. Warto pamiętać, że sklepy we Włoszech ze względu na sjestę otwarte są w godzinach: 9:00-13:00 i 15:30/16:00-19:30/20:00.

Jaki czas obowiązuje we Włoszech?
We Włoszech obowiązuje taki sam czas jak u nas.

Tresc opisow dostarczana przez merlinx.

Jak poruszać się po Umbrii?
Po Włoszech bardzo dobrze przemieszcza się za pośrednictwem świetnie rozwiniętej kolei obejmującej swoim zasięgiem cały kraj, poszczególne odcinki pokonuje się bardzo szybko. Dobre połączenia kolejowe funkcjonują też na trasach z głównymi miastami w Europie, obsługuje je m. in. pociąg Pendolino i Eurostar Italia. Komunikacja autobusowa jest natomiast wolniejsza i obsługuje krótsze trasy.

Włoskie autostrady są szybkie i płatne, chociaż zdarza się, że w okresie świąt i sezonie letnim mogą być zatłoczone. Kierowcy nie mają obowiązku posiadania międzynarodowego prawa jazdy, a polskie ubezpieczenia komunikacyjne są uznawane. Kierowcę i pasażerów obowiązuje zapięcie pasów, brak kamizelki odblaskowej skutkuje mandatem. Warto też pamiętać, że we Włoszech obowiązują ostre przepisy dotyczące parkowania i niedostosowanie się do nich grozi szybkim odholowaniem samochodu i wysokim mandatem.

Jakie plaże są w Umbrii?
Turyści wybierający się do Umbrii mają do dyspozycji wiele małych, piaszczystych plaż z romantycznymi zakątkami położonymi wzdłuż wybrzeża Jeziora Trazymeńskiego. Najbardziej znane zakątki to Castiglione i Sant'Arcangelo, ciekawe piaszczyste i porośnięte trawą plaże nad brzegiem malowniczego jeziora dostępne są także w Passignano i Castiglione del Lago.

Jakie są ograniczenia celne we Włoszech?
Przewóz towarów podlega ograniczeniom ilościowym na zasadach obowiązujących w UE, co oznacza w praktyce, że rzeczy osobiste i sprzęt na własny użytek nie podlega ograniczeniom celnym. W przypadku towarów można wwozić i wywozić do 200 szt. papierosów, 400 szt. cygaretek, 200 szt. cygar, 1 kg. Tytoniu, 10 l spirytusu, 20 l mocniejszego alkoholu, 90 l wina i 110 l piwa.

Jakie dokumenty potrzebne są w razie konieczności skorzystania z służby zdrowia we Włoszech?
W nagłych przypadkach turyści z Polski objęci są we Włoszech bezpłatną podstawową opieką medyczną. Opłaca się jednak wykupić polisę ubezpieczenia podróżnego, która w razie potrzeby umożliwi pokrycie kosztów bardziej zaawansowanego leczenia i transport medyczny. Jeżeli posiadamy ubezpieczenie prywatne należy zapoznać się z jego warunkami, gdyż w większości przypadków ubezpieczeniem objęte są koszty leczenia powyżej pewnych kwot, które należy samemu opłacić. Przed wyjazdem za granicę dobrze jest jednak w oddziale wojewódzkiego NFZ złożyć wniosek o wydanie Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego, która jest dowodem posiadania takiego ubezpieczenia.

Ze względu na inną florę bakteryjną należy starannie wybierać restauracje lub jadać w hotelach i przestrzegać podstawowych zasad higieny. Turyści powinni pić wyłącznie wodę butelkowaną, ewentualnie gotowaną co najmniej 10 min. Szczepienia ochronne nie są wymagane i nie ma zagrożeń sanitarno-epidemiologicznych, niemniej przed wyjazdem warto sprawdzić czy szczepienia nie są zalecane sezonowo.

Ważne informacje MSZ

Dokumentem uprawniającym do wjazdu i wyjazdu z Włoch tak jak i innych krajów Unii Europejskiej jest dowód osobisty lub paszport. Na terenie Włoch bez wizy można przebywać 90 dni, a okres ważności paszportu nie może być krótszy niż dozwolony czas pobytu.

Szczegółowe i aktualne informacje można znaleźć na stronie MSZ: www.msz.gov.pl lub na stronie ambasady polskiej w Rzymie: www.rzym.polemb.net

Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Republice Włoskiej
Włochy, Rzym, Via Pietro Paolo Rubens, 20, 00197
Tel.: 0039 06 362 04 200, 0039 06 362 04 204 Tel.: 0039 06 362 04 300 (Wydz. Kons.) Tel. dyżurny: 0039 335 599 52 12 (po godz. pracy) Faks: 0039 06 362 04 322 (Wydz. Kons.) Faks: 0039 06 321 78 95
rzym.amb.sekretariat@msz.gov.pl
www.rzym.polemb.net

Tresc opisow dostarczana przez merlinx.

Instytut Polski w Rzymie
Włochy, Rzym, Via Vittoria Colonna 1, 00193
Tel.: +390636000723; +390636001651 Faks: +390636000721
rzym.ip.sekretariat@msz.gov.pl
www.istitutopolacco.it

Konsulat Honorowy Rzeczypospolitej Polskiej w Bolonii
Włochy, Bolonia, Via Santo Stefano 63, 40125
Tel.: (00-39) 051 22 89 09 Tel.: (00-39) 051 22 74 42 Faks: (00-39) 051 65 93 362
consolatopolacco.bo@libero.it

Veneto

Watykan

Wenecja

Wybrzeże Liguryjskie

Wyspa Elba

Wyspy Liparyjskie

Włochy: Abruzja , Apulia , Bazylikata , Dolina Aosty , Emilia - Romania , Florencja , Gargano , Jezioro Comer , Jezioro Garda , Jezioro Iseo , Kalabria , Kampania , Lazio , Lombardia , Marche , Mediolan , Moliza , Neapol , Palermo , Piemont , Południowy Tyrol , Riwiera Adriatycka , Rzym , Sardynia , Sycylia , Toskania , Trentino , Umbria , Veneto , Watykan , Wenecja , Wybrzeże Liguryjskie , Wyspa Elba , Wyspy Liparyjskie

Wybierz region Abruzja , Apulia , Bazylikata , Dolina Aosty , Emilia - Romania , Florencja , Gargano , Jezioro Comer , Jezioro Garda , Jezioro Iseo , Kalabria , Kampania , Lazio , Lombardia , Marche , Mediolan , Moliza , Neapol , Palermo , Piemont , Południowy Tyrol , Riwiera Adriatycka , Rzym , Sardynia , Sycylia , Toskania , Trentino , Umbria , Veneto , Watykan , Wenecja , Wybrzeże Liguryjskie , Wyspa Elba , Wyspy Liparyjskie