Kraj Izrael

Stolica: Jerozolima
Powierzchnia: 22 072 km²
Ludność: 7 653,6 tys.
Waluta: nowy szekel izraelski (NIS), 1 szekel = 100 agorot
Napięcie: 230 V
Język: hebrajski, arabski
Wiza: wiza nie jest wymagana (wymagany paszport)

Centralny Izrael

Ejlat

Hajfa

Przepiękna zatoka, piaszczyste plaże i niepowtarzalne widoki z Góry Karmel.

Informacje ogólne

Serce regionu bije w nietypowym jak na tę część wybrzeża miejscu, bowiem w jedynej naturalnej zatoce na kilkusetkilometrowym pasie między Libanem a Egiptem. Nic dziwnego, że właśnie tam udają się tysiące turystów, by korzystać z jednego z piękniejszych kurortów Izraela, jakim jest Hajfa. Pomimo zwartej zabudowy, przez zieleń drzew w niektórych miejscach przebijają się budynki eleganckich rezydencji. Smagane silnymi wiatrami wybrzeże doskonale nadaje się do uprawianie sportów wodnych, szczególnie kitesurfingu, natomiast bliskość miejsc związanych z postacią Jezusa i czasami starożytnymi sprawia, że w każdej chwili można odbyć wycieczkę w czasie i zwiedzić miasta znane z Pisma Świętego. Sama Hajfa oferuje turystom doskonałą bazą noclegową i liczne atrakcje wypełniające wolny czas.

Chociaż Hajfa jest dużym miastem i stolicą regionu o tej samej nazwie, bez problemu można się tam odnaleźć, sukcesywnie poznawać zaułki miasta i wyjeżdżać na wycieczki fakultatywne. Trzecie co do wielkości miasto Izraela położone jest nad Zatoką Hajfy u wybrzeży Morza Śródziemnego. Najważniejszym wzniesieniem w regionie jest Góra Karmel i właśnie w jej otoczeniu rozkłada się jeden z największych parków narodowych w Izraelu – Carlem Hai-Bar. Od północy i północnego-wschodu Hajfa graniczy z Izraelem Północnym i Samarią, natomiast na południu przebiega granica z Izraelem Centralnym. Na północy Hajfy położona jest zielona Dolina Zabulona będąca spichlerzem kraju z szeregiem stawów hodowlanych, ogrodów i malowniczych pół, z kolei rośliny i zwierzęta okolicznych bagien chroni przepiękny Park Narodowy Ein Afek.

Historia regionu wiąże się głównie z najważniejszym ośrodkiem, czyli samą Hajfą, której nazwa po raz pierwszy pojawiła się w rzymskich dokumentach pochodzących z II w., a okoliczna zatoka dawała schronienie przed sztormami statkom handlowym przemierzającym najstarsze szlaki handlowe. Rozwój osady datuje się na okres średniowiecznych wypraw krzyżowych, chociaż ekspansję zahamowały najazdy egipskich Mameluków i osmańskich Turków, a także okresowa dominacja zakonu Niemieckich Templariuszy. Hajfa była świadkiem zmagań podczas wojny żydowsko-arabskiej i wydarzeń z 1948 r., kiedy stała się częścią Izraela.

Tresc opisow dostarczana przez merlinx.

Wielka aglomeracja zajmuje rozległy obszar, dlatego przed zwiedzaniem warto rozważyć skorzystanie z komunikacji lokalnej. W mieście znajduje się kilka dzielnic, z czego turystów powinien zainteresować przede wszystkim Karmel Centralny, czyli dzielnica ekskluzywnych hoteli i efektownych rezydencji, którą warto poznać na krótkiej wycieczce. Najważniejszą częścią miasta jest masyw Karmelu kilkukrotnie opisywany w Piśmie Świętym. W tym miejscu osiedlił się również przed wiekami Zakon Karmelitów rozsławiający Hajfę na świecie. Warto pofatygować się do klasztoru Stella Maris, by poznać historię tajemniczych zakonników z Niemiec i podziwiać piękne widoki na Morze Śródziemne. Na zboczach Karmelu znajduje się jeszcze jedno ciekawe miejsce, jakim jest Grota Eliasza uważana za miejsce objawienia mocy nadprzyrodzonej.  Znaną świątynią w Izraelu, której nie powinno się przegapić jest Sanktuarium Baba i Ogrody Bahaitów, których nazwa pochodzi od wyznawców religii bahaizmu, a w całym kompleksie można podziwiać niebywałe dzieła sztuki ogrodniczej. Kilkadziesiąt ciekawych rzeźb znajduje się w ogrodzie Sculpture Garden, warto także zajść do Silos Dagon – imponującego obiektu mieszczącego niewielkie muzeum poświęcone piekarnictwu i piwowarstwu oraz zwiedzić Muzeum Kolejnictwa Izraela. Interesujących muzeów w Hajfie jest więcej, dlatego lepiej wcześniej zapoznać się z pełną ofertą. Na długie spacery można wybrać się do tzw. kolonii niemieckiej, gdzie w powietrzu unoszą się kuszące zapachy wydobywające się z przytulnych restauracyjek lub spróbować zgłębić labirynt uliczek w arabskiej dzielnicy Wadi Nisnas. Miasto jest czyste i spokojne, a wypoczynek umilają piaszczyste plaże i śliczne widoki. Wzdłuż najpopularniejszych plaż wybudowano promenady pełne placów zabaw dla dzieci, restauracji, kafejek i przytulnych tawern. Ciepłe wody zatoki doskonale nadają się do uprawiania sportów wodnych – na horyzoncie można najczęściej ujrzeć unoszące się wysoko w powietrzu żagle miłośników kitesurfingu. W pobliżu wybrzeża działają szkoły nurkowe i bez problemu można wypożyczyć sprzęt lub skorzystać z pomocy instruktorów i przewodników.

Tel Dor – niewielki kurort z piękną plażą Nakhsholim osłoniętą od morza kilkoma niewielkimi wysepkami i półwyspami. W okolicy od lat prowadzone są badania archeologiczne na szeroką skalę, więc pasjonaci historii będą mogli z powodzeniem wypełnić wolne luki w czasie. Nieopodal miasteczka znajduje się agroturystyczny kibuc (gospodarstwo rolne) oraz ciekawe Muzeum Morskie ze skarbami wydobytymi z podwodnych wykopalisk.

Hadera – duże miasto, które przejmuje rolę kurortu za sprawą rozwijającej się infrastruktury turystycznej. Atutem miejscowości jest położona na południu szeroka i piaszczysta plaża Mikhmoret z ustronnymi, piaszczystymi zatoczkami okolonymi skałami, z których widok w tej części wybrzeża jest jedyny w swoimi rodzaju. W pobliżu miasta znajdują się dwa parki: Park Narodowy Sharon i Park Narodowy Alexander River, będące doskonałym miejscem na zorganizowanie krótkich wypraw.

Kuchnia

Wśród wielu atrakcji przyciągających turystów do Izraela jest także kuchnia – pyszna, kolorowa, ładnie podana i aromatyczna. Jedzenie jest proste, ale w pewien sposób odzwierciedla przynależność etniczną mieszkańców i niejednokrotnie potrafi zaskoczyć kulinarnych podróżników. Należy jednak pamiętać, że kulinarni twórcy izraelskiej kuchni kierują się ściśle przestrzeganymi zasadami. Podstawowym pojęciem najczęściej kojarzącym się z kuchnią żydowską jest słowo koszer, czyli „zdatny”, dopuszczające do spożywania tylko potrawy zgodne z zasadami prawa religijnego, chociaż jego interpretacja przez poszczególne społeczności żydowskie może być różna. Dla turystów zasady takie nie zawsze mogą wydawać się jasne, niemniej warto pamiętać, że mięso wybranych zwierząt może pochodzić wyłącznie z uboju rytualnego zwanego szechitą, a wieprzowina, konina czy mięso z królika uchodzi za „nieczyste”, podobnie jak niektóre owoce morza.  Niepodważalnym wymogiem koszerności jest także niełączenie mleka i mięsa, dlatego w wielu restauracjach, które podają mięso, nie można dostać kawy z mlekiem i deserów mlecznych.

W celu poznania prawdziwej kuchni żydowskiej najlepiej udać się do miejsc prowadzonych przez ortodoksyjnych Żydów pieczołowicie dbających o przestrzeganie zasad kulinarnych. Zdarza się jednak, że większość restauracji, a także hoteli, respektuje prawo żydowskie i oddzielnie sprzedaje produkty mleczne i mięsne.

Kuchnia żydowską łączy w większej mierze elementy różnych kuchni, z którymi przez stulecia spotykali się Żydzi mieszkający w różnych zakątkach świata. Posiłki zwykle zaczynają się od mezze, czyli zestawu przystawek z pieczywem „pita” i mogą to być przykładowo tahini – pasta z ziaren sezamu, tabbouleh – rodzaj kaszki lub humus – przekąska z ugotowanej i utartej ciecierzycy z czosnkiem, sezamem i sokiem z cytryny. Bardzo często liczba zakąsek może dochodzić do kilkudziesięciu, więc wcześniej warto zastanowić się nad kolejnością sięgania po przysmaki. Wśród popularnych potraw można także znaleźć kibbe – rodzaj krokietów z pszenicy, mięsa, cebuli i orzeszków piniowych.

Kulinarni podróżnicy z pewnością dostrzegą podobieństwo niektórych dań z kuchnią Bliskiego Wschodu i przede wszystkim z ciecierzycą, czyli rośliną strączkową, z której przyrządza się jedną z rozpoznawalnych potraw jaką jest falafel – małe kulki z ciecierzycy smażone w głębokim tłuszczu, serwowane w chlebie „pita” wraz z sałatką i przyprawami. Taka potrawa najlepiej smakuje z pikantną przyprawą harit, chociaż w wielu miejscach turystyczne nosy mogą wyczuć takie przyprawy jak kminek, kolendra, mięta, czosnek czy ostryż.

Sycąca jest bałkańska zapiekanka z serem, ziemniakami lub grzybami zwana borekas, natomiast turyści, którym nie odpowiadają dania wegetariańskie z pewnością sięgną po szaszlika – mięso przeważnie wołowe pod postacią befsztyku. Dla smakoszy mięsa powszechnym widokiem na ulicach są stragany z cielęcą, drobiową, jagnięcą i wołową szałarmą, obfitującą w solidną porcję sałatek, wyglądającą jak popularny kebab. Warto rozglądnąć się także za arabskim daniem z pieczonego kurczaka, cebuli, migdałów i przypraw podawanych w okrągłej „picie” mussacha lub za tzw. „Cygarem Marokańskim”, czyli mięsem zapieczonym i zwiniętym w cienkie rurki z dużą ilością pieprzu. Serca turystów podbijają także bliny – drożdżowe paluszki ze słonym nadzieniem z grzybów lub sera. Z Morzem Śródziemnym związana jest znana także w Europie baklava, czyli deser przyrządzany z plastrów ciasta, przekładanych masą orzechową i miodem lub cukrem.

Jak widać w kuchni izraelskiej można zauważyć wpływy sąsiednich krajów arabskich, a także tureckie i daleko-azjatyckie, dlatego warto rozglądnąć się za przytulną restauracją zamiast wstępować do pierwszego lepszego lokalu z europejskimi fastfoodami.

Tresc opisow dostarczana przez merlinx.

Zasady koszerności obejmują także ryby, które przygotowane mają być wraz z płetwami, ogonem i ośćmi. Szczególnie przy plażach można kupić podawane w taki sposób sardynki czy nawet ryby słodkowodne: pstrągi i tilapie nilowe, czy popularne ryby św. Piotra.

Warto także pamiętać o szabacie, kiedy większość Żydów nie przyrządza żadnych potraw, a najbardziej znanym daniem przygotowywanym w piątek przed zachodem słońca jest czulen – gulasz z koszernego mięsa z fasolą i cebulą, podawany również z jajkiem na twardo lub knedlami.

W wolnej chwili warto zajść na targowisko, by nabyć świeże kiwi, mango, granaty, jabłka jawajskie czy papaje, natomiast w upalny dzień nic nie gasi lepiej pragnienia niż soczysty arbuz.

Również kawa przywędrowała z wielu zakątków. W ulicznych kawiarniach można chociażby podelektować się kawą z pianką po wiedeńsku, czarną i słodką po turecku, w najmocniejszej wersji botz lub orzeźwiającym, kremowym naparem świeżej kawy.

Z wyprawy do Izraela mniej zadowoleni będą smakosze alkoholi, gdyż rynek procentowych trunków nie jest zbyt imponujący, niemniej w upalne dni można napić się popularnego piwa Nesher, Goldstar lub Maccabee, natomiast po kolacji sięgnąć po butelkę wina białego lub czerwonego, pochodzącego z okolic Galilei, Karmel czy Riszun Litsijjun.

Obyczaje

Izrael jest państwem, które potrafi zaskoczyć turystów pod wieloma względami. Chociaż kojarzone jest z „Ziemią Świętą” i silnym zakorzenieniem religijnym, jego mieszkańcy stosunkowo rzadko odnoszą się do tradycji, a państwo w nowoczesnym świecie funkcjonuje jako pracowite i rozwijające się dynamicznie. Społeczeństwo jest barwną mozaiką, na którą wpływ miało położenie samego kraju między najstarszymi cywilizacjami świata, jakimi były Egipt, Mezopotamia, kraje Morza Śródziemnego i Arabia, a także późniejsze losy związane z licznymi emigracjami. Jednak bez względu na poglądy polityczne i stosunek do religii Izraelczycy są przywiązani do ziemi, przodków, wiary i tożsamości, a każdy Żyd z najdalszego nawet zakątka świata ma prawo żyć w Izraelu i posiadać jego obywatelstwo.

Różnorodność społeczeństwa widoczna jest na ulicach, gdzie spotykają się różne narodowości i usłyszeć można wiele języków. Przysłuchując się rozmowom Izraelczyków odnosi się wrażenie, że w każdej sprawie każdy ma inne zdanie. Na ulicach widać także podziały etniczne, a większość tradycji związana jest z judaizmem i zakazami wyłożonymi w świętej księdze Torze. Pomimo iż naród żydowski stał się w ostatnich latach nowoczesny i rozwojowy, w niektórych dzielnicach zamieszkałych przez ortodoksyjnych wyznawców judaizmu można spotkać Izraelczyków z długimi brodami, charakterystycznymi pejsami, kapeluszami na głowach i czarnymi okryciami wierzchnimi. Tradycja mimo wszystko jest dla Izraelczyków bardzo ważna i stanowi zbiór niepisanych praw, obyczajów i wierzeń składających się na kodeks Mojżesza przekazywany ustnie z pokolenia na pokolenie.

Wspólnota żydowska charakteryzuje się silnymi więzami rodzinnymi, gdyż judaizm nakazuje założenie rodziny i posiadanie dzieci. Dlatego też tradycyjny ślub żydowski może dla turystów, którzy przypadkowo trafią na taką uroczystość, okazać się interesującym wydarzeniem

Świętym miejscem jest synagoga, powszechnie znanym słowem „koszerny”, a istotnym rytuałem obrzezanie. W tradycji religijnej ważną rolę pełnią także postrzyżyny, czyli nie obcinanie włosów dziecku do 3 roku życia, czy Bar micwa – uroczystość pełnoletności obchodzona w dniu 13 urodzin chłopca. W trakcie podróży po Izraelu warto również przyjrzeć się najważniejszym świętom, takim jak: Pesach (Święto Paschy), Szawuot (Święto Tygodni) czy Jom Kipur (Dzień Pojednania). Turyści powinni zwrócić uwagę na Szabat, czyli dzień wolny po tygodniu pracy, upamiętniający odpoczynek Najwyższego po stworzeniu świata. W ten dzień rozpoczynający się w piątek wieczorem, tuż przed zachodem słońca, nie wolno wykonywać wielu prac i czynności. Szabat kończy wieczorna uczta w sobotę połączona z uroczystością hawdala, czyli spaleniem wonnego zioła. Należy mieć na uwadze fakt, iż w tym czasie komunikacja w kraju jest ograniczona, a większość instytucji i lokali usługowych jest zamknięta. Podobnie jest w trakcie święta Jom Kipur, kiedy ustaje ruch na ulicach miast.

Tresc opisow dostarczana przez merlinx.

W Izraelu można posługiwać się językiem angielskim, który na dobre zadomowił się jako język urzędowy, a większość nazw podawana jest w dwóch językach.

Przy wstępie do większości obiektów historycznych i stanowisk archeologicznych należy uiścić stosowną opłatę. Koniecznie trzeba pamiętać, że Izraelczycy są restrykcyjni jeżeli chodzi o ubiór. W trakcie zwiedzania kościołów, synagog i meczetów nie do przyjęcia są sukienki bez rękawów, krótkie spódniczki i bluzki oraz szorty, niemniej niektóre obiekty oferują turystom nieprzygotowanym na zwiedzanie odpowiednie nakrycia. Szczególne zachowanie obowiązuje także w miejscach kultu religijnego, do których nie zawsze można wejść bez aprobaty uczestników obrzędów. Z wyczuciem należy podchodzić do fotografowania ludzi oraz uroczystości religijnych, natomiast robienie zdjęć obiektom wojskowym i żołnierzom jest zakazane.

Turyści powinni pamiętać, że kelnerzy w restauracjach przywykli  do wręczania rachunków z dopiskiem „obsługa nie jest wliczona w cenę”, nie ma także zwyczaju targowania się ze sprzedawcą, jeśli nie jest się zainteresowanym kupnem oraz dawania napiwku taksówkarzom, którzy nie zawsze są uczciwi wobec swoich klientów.

Przed wyjazdem do Izraela należy zorientować się w bieżącej sytuacji politycznej, ponieważ do niektórych terenów może być ograniczony dostęp lub w ogóle brak możliwości poruszania się między nimi.

Aktywny wypoczynek

Okolice Hajfy doskonale nadają się do uprawiania sportów wodnych. Na piaszczystych plażach najczęściej rozkładają się ze sprzętem miłośnicy żeglarstwa, kitesurfingu, windsurfingu i surfingu. W wielu miejscach znajdują się wypożyczalnie sprzętu, więc nie ma problemu z zagospodarowaniem wolnego czasu.

W mieście znajduje się również wiele obiektów sportowych z boiskami do piłki nożnej, siatkówki i koszykówki, a także kompleksów, w których można jeździć na rolkach, deskorolkach i rowerach. Ponadto luksusowe hotele oferują swoim gościom centra SPA, fitness oraz prywatne baseny kąpielowe, a biura turystyczne organizują wyprawy nurkowe i jeep safari.

Wycieczki Fakultatywne

Karmel – na południu Hajfy wznosi się malowniczy masyw góry Karmel, który oprócz imponujących widoków na miasto i błękit morza oferuje turystom Park Narodowy Góry Karmel z wieloma kilometrami szlaków turystycznych wiodących do fantastycznych punktów widokowych. Jeżeli turyści mają więcej czasu na zwiedzanie, powinni zajrzeć do rezerwatu Nahal Mearot, gdzie odkryto interesujące jaskinie oraz zwiedzić dwie tradycyjne wsie druzyjskie z barwnymi targowiskami: Dali-jat el-Karmel i Isfija.

Modijin – miasto położone nieopodal Tel Avivu, u podnóża Wzgórz Judejskich. Chociaż Modijin nie może poszczycić się wielowiekową historią, turyści przyjeżdżają do parku archeologicznego, by zobaczyć autentyczne groby starożytnych Machabeuszy. W okolicy znajduje się także interesująca miejscowość Szilat zrekonstruowana na wzór „wioski hasmonejskiej” oraz Rezerwat Krajobrazów Biblijnych Neot Kedumim. Obejrzeć tam można niemal wszystkie wymienione w Piśmie Świętym drzewa oraz najrzadsze okazy fauny i flory.

Tel Afek – pozostałości biblijnego miasta, które można zwiedzić na krótkiej wyprawie z Hajfy. Naukowcy uważają, iż prastare miasto Afek zostało wymienione w Księdze Jozuego i zamieszkiwane było od epoki brązu do czasów rzymskich. Turyści mogą spacerować po rezerwacie Ein Afek, podziwiać źródła Afek dające początek rzece Naaman, zwiedzić średniowieczną wieżę obronną oraz drewniany pomost.

Akka – dawna stolica krzyżowców, której nie można pominąć pod żadnym względem. Prawdziwy turystyczny skarb skrywa się w sercu dużego, przemysłowego miasta znajdującego się na cyplu wyrastającym z wybrzeża galilejskiego. Przepiękne stare miasto otacza pierścień doskonale zachowanych murów obronnych, co zawsze przyciąga turystów poszukujących cennych pamiątek historycznych. Założycielami pierwotnej osady byli Fenicjanie i właśnie to miejsce uważane było za „klucz do Palestyny”, przez co targały tym obszarem liczne konflikty zbrojne. Już w 636 r. port wpadł w ręce Arabów i dopiero w średniowieczu został odbity przez krzyżowców, którzy postanowili w tym miejscu wybudować potężną twierdzę. Warownia stała się stolicą Królestwa Jerozolimskiego oraz ostatnim, legendarnym bastionem krzyżowców w regionie, przejętym przez Mameluków w 1291 r. Później portem rządzili jeszcze Turcy, którzy oddali Akkę dopiero po upadku Imperium Osmańskiego w wyniku I wojny światowej. Po wpisaniu starówki na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO miastem zainteresowali się turyści. Do jednego z najstarszych portów na świecie można dostać się przez wyłom w dawnych murach otaczających starówkę także od strony morza. Architektura miasta powstała w XII w., dlatego w wielu budynkach można dopatrzeć się stylu romańskiego i gotyckiego z przepięknymi sklepieniami oraz posadzkami uderzającymi zarówno prostotą, jak i elegancją. Na uwagę turystów zasługuje Brama Lądowa i meczet El Dżazzara, który mija się po wejściu na starówkę. Malowniczą alejką można dostać się do potężnej cytadeli, która za poszczególnych rządów służyła jako koszary, arsenał i więzienie. Obecnie znajduje się tam Muzeum Braterstwa, do którego przylega pasjonujące „podziemne miasto krzyżowców”. Warto zagłębić się w pogrążone w ciemności pomieszczenia, sale, krypty i lochy, by poczuć na własnej skórze oddech mroków średniowiecza. W cytadeli można również obejrzeć tureckie fortyfikacje, ogród z czasów krzyżowców czy brytyjskie więzienie z szubienicą. Oprócz wielu świątyń i meczetów, które można zobaczyć podczas wędrówki po mieście, na uwagę zasługują: Gospoda Kolumnowa, orientalny bazar, plac Wenecki, uliczki okalające plac Genueński oraz Wieża Flagowa i Wieża Much. Promenadą Muru Morskiego warto podążyć spacerowym tempem do Przystani Pizańskiej skrywającej szereg przytulnych restauracji. Lokalne agencje turystyczne organizują rejsy statkiem po okolicznych wodach, natomiast po zwiedzeniu miasta najlepiej udać się na południową stronę, gdzie można oddać się błogiemu wypoczynkowi na wspaniałej plaży z widokiem na zabytkową Akkę.

Cezarea – miasto Rzymian i krzyżowców, będące jednocześnie najlepiej zachowanym kompleksem starożytnych ruin w Izraelu, od zawsze przyciąga pasjonatów historii. Znany port powstał w tym miejscu już w IV w. p.n.e. i przez kilkaset następnych lat był siedzibą  prokuratorów rzymskich. Ruinami fascynują się nie tylko naukowcy, ale także turyści przyjeżdżający w to miejsce na kilka godzin. Wielki rozwój Cezarei rozpoczął się za panowania Heroda i wtedy właśnie powstała nazwa odnosząca się do rzymskich władców. W tym okresie zbudowano wielki tor wyścigowy na kilkadziesiąt tysięcy miejsc, wspaniały amfiteatr, na którym walczyli gladiatorzy, targowisko, łaźnie, liczne świątynie i budynki użyteczności publicznej. Do czasów obecnych przetrwał też fragment akweduktu, który przed wiekami zapewniał dostawy wody. W tym miejscu znaleziono Święty Kielich, z którego Jezus miał pić wino podczas ostatniej wieczerzy (obecnie znajduje się w kościele św. Wawrzyńca w San Lorenzo), natomiast o dawnej świetności osady można dowiedzieć się w tajemniczej Wieży Czasu, gdzie o czasach Heroda opowiada multimedialna wystawa. W pobliżu pozostałości katedry z czasów wojen krzyżowych znajduje się meczet pozostawiony przez Turków, z kolei w okolicy Starej Przystani, która jest niezwykle malowniczym miejscem, można zatrzymać się na dłużej w przyjemnych restauracjach serwujących smaczne potrawy. Turyści strudzeni zwiedzaniem i upałami mogą udać się na miejscową plażę, by podziwiać akwedukt i korzystać z kąpieli słonecznych. W nowszej części miasta znajduje się skupisko hoteli, apartamentów i pensjonatów oraz luksusowe pole golfowe.

Park Narodowy Akziw – niezwykle malownicze miejsce, na które składa się: wspaniałe wybrzeże skrywające kilka zatoczek kąpielowych, płytkie laguny, piaszczyste plaże oraz niewielki archipelag Wysp Wybrzeża Akziw. Dodatkową atrakcją rezerwatu są ruiny dawnego miasta Kananejczyków, Fenicjan i Izraelitów, które znane było z wyrobu barwnika produkowanego ze skorupiaków.

Skały Rosz Hanikra – malowniczy zakątek położony przy granicy z Libanem, w którym turyści podziwiać mogą kredowe klify wyrastające kilkadziesiąt metrów ponad taflę Morza Śródziemnego. Podczas krótkiej wycieczki można wjechać kolejką linową do tajemniczych grot ukrytych w zboczach, by później zasiąść w koszernej restauracji i podziwiać widok na morze.

Nazaret – miejsce dzieciństwa i dorosłego życia Jezusa oraz ważne miasto pod względem historycznym, kulturowym i turystycznym w Izraelu, które od zawsze przyciąga podróżników z całego świata. Obecnie jest to hałaśliwe, chaotyczne i największe w Izraelu miasto arabskie, chociaż w V w. chrześcijanie wznieśli w nim bizantyjską bazylikę, w miejscu której krzyżowcy wybudowali potężną katedrę i tam właśnie ustanowiono biskupstwo. Świątynia nie przetrwała próby czasu, a miasto trafiło najpierw pod rządy Saladyna, później w ręce mameluckiego sułtana, powracając do chrześcijan dopiero w 1620 r. Nazaret zapisał się także jako „kość niezgody” podczas wojny o niepodległość Izraela w XX stuleciu. Do Nazaretu tłumnie pielgrzymują chrześcijanie, by pomodlić się w bazylice Zwiastowania Pańskiego. Świątynia wzniesiona w XVIII w. jest największą chrześcijańską budowlą na Bliskim Wschodzie. W jej wnętrzu znajdują się między innymi zachowane elementy kościołów bizantyjskich oraz Grota Zwiastowania wybudowana w miejscu, gdzie Archanioł Gabriel miał oznajmić Maryi, że w nadprzyrodzony sposób pocznie syna. W Nazarecie także można zwiedzić kościół św. Józefa zbudowany nad pieczarą, w której Józef miał swój warsztat oraz cerkiew św. Archanioła Gabriela ze studnią Maryi – miejscem czerpania wody przez świętą. Turyści spacerujący po mieście co chwilę natrafiają na świątynie, meczety i synagogi, niemniej bardzo często kierują się w stronę Starego Bazaru zapchanego straganami i sklepami z pamiątkami. Warto zajrzeć także centrum turystycznego prezentującego makietę miasta z I w. n.e., pokazującą turystom, jak wyglądały ówczesne warunki życia dawnych chrześcijan.

Kana Galilejska – miejscowość położona w pobliżu Nazaretu o izraelskiej nazwie Kafr Kana znana jest wśród turystów jako miejsce, w którym Jezus przemienił podczas wesela wodę w wino. Tam, gdzie dokonał się cud wznoszą się obecnie sanktuarium Pierwszego Cudu Jezusa i prawosławna cerkiew św. Bartłomieja.

Góra Tabor – imponujące wzniesienie o zaskakująco symetrycznym kształcie wyrastające samotnie z równiny Jizreel. Według Biblii właśnie na tej górze miało miejsce Przemienienie Pańskie, kiedy trzej apostołowie ujrzeli Jezusa rozmawiającego w nadprzyrodzony sposób z Mojżeszem i Eliaszem. Krętą drogą można dostać się do bazyliki Przemienienia z kaplicami poświęconymi świętym i mozaiką podłogową z 422 r. W pobliżu góry turyści przeważnie zwiedzają grecką cerkiew św. Eliasza, Muzeum Marcepanu oraz okoliczne wioski z tradycyjną zabudową i barwnym folklorem.

Park Narodowy Megiddo – ruiny Tel Megiddo należą do jednych z najciekawszych w Galilei. W tym miejscu, według Apokalipsy św. Jana, ma rozegrać się przeraźliwy Armagedon, niemniej zanim do niego dojdzie można zwiedzić interesujące stanowiska archeologiczne, makietę miasta, zabytkowy tunel wodny sprzed 2 tys. lat oraz silos na ziarno. Przy okazji warto upamiętnić aparatem fotograficznym niezwykły widok na okolicę.

Beit She’arim – budzące grozę tunele tworzące zadziwiające cmentarzysko sprzed wieków, które udostępniono niestrudzonym turystom poszukującym mocnych wrażeń. W labiryncie katakumb, korytarzy i pieczar wydrążonych w wapiennym wzgórzu można odbyć pasjonującą podróż w przeszłość. Na cmentarz składa się w sumie kilkadziesiąt sal i kilkaset grobowców, których zwiedzanie pozostanie w pamięci na długie lata.

Beit Szean – w starożytności miasteczko nazywało się Scytopolis i wymieniane było już w prastarych dokumentach egipskich sprzed wielu stuleci. Po dawnych cywilizacjach pozostały ruiny rzymskiego amfiteatru, bizantyjskiej ulicy z V w. i wielka łaźnia z marmurowymi kolumnami.

Gilboa – bajeczny region obfitujący w bujną roślinność i przepiękne widoki. Zachodnią część zakątka położonego na granicy izraelsko-palestyńskiej zajmują majestatyczne góry Gilboa, natomiast na wschodnim skraju rozciąga się Park Narodowy Gan ha-Szlosza. Na turystów czeka tam między innymi objęty ochroną starożytny system nawadniający i Ein Charod – naturalny basen kąpielowy napełniany wodą z gorących źródeł. Warto przespacerować się po zrekonstruowanym osiedlu z lat 30. XX w. Tel Amal oraz zwiedzić zoo Gan-Garoo z rzadko spotykanymi zwierzętami. Wspaniale zachowana posadzka synagogi z VI w. jest jedną z atrakcji Parku Narodowym Bet Alfa, natomiast na ciekawą wycieczkę można wybrać się do Parku Narodowego Ma’ayan Harod, gdzie pochowano Jehoszuę Hankina związanego z regionalną klątwą. Lista okolicznych ciekawostek rozszerza się o gorące źródła i intrygujące jaskinie.

Tyberiada – święte miasto judaizmu i kurort z luksusowymi hotelami położony na zachodnim brzegu Jeziora Tyberiadzkiego zwanego również Jeziorem Galilejskim lub Genezaret.  Historia Tyberiady sięga 20 r. n.e. i czasów Heroda, natomiast sama nazwa odnosi się do rzymskiego cesarza Tyberiusza. Miasto przez wiele lat było najważniejszym ośrodkiem tradycji i kultury żydowskiej, a prace archeologiczne prowadzone na tym terenie odkryły pozostałości zabytków z czasów imperium bizantyjskiego i cesarstwa rzymskiego. Kres kulturze żydowskiej położył najazd Arabów w VII w., natomiast ponowny rozwój przyszedł wraz z powstaniem chrześcijańskiego Królestwa Jerozolimskiego i rządami krzyżowców. Średniowieczne miasto podbiły wojska sułtana Saladyna, z kolei o świętym charakterze i istotnej roli w judaizmie zaważyła na przełomie XVIII i XIX w działalność aszkenazyjskich chasydów. Chociaż w Tyberiadzie nie ma dogodnych miejsc kąpielowych, wielu turystów można spotkać na promenadzie z restauracjami, kawiarniami i sklepami oferującymi pamiątki galilejskie. Wśród takich zbytków jak pozostałości zamku krzyżowców, XVIII-wiecznego meczetu i greckiego monasteru, na największą uwagę zasługuje grobowiec Mojżesza Majmonidesa – słynnego uczonego z XII w. Podróżnicy zaglądają chętnie do Parku Narodowego Hamat Tiberias z kilkunastoma gorącymi źródłami leczącymi rozmaite schorzenia lub wyprawiają się w ekscytujący rejs zabytkowym statkiem po wodach jeziora otoczonego górami.

Jezioro Galilejskie – chociaż linia brzegowa jeziora wynosi zaledwie kilkadziesiąt kilometrów, w jego obrębie znajduje się kilka ciekawych miejsc, które warto odwiedzić na krótkiej wycieczce. Kafarnaum jest starożytnym miastem, gdzie Jezus wygłosił większość swoich kazań, a po dawnych czasach zachowały się pozostałości tzw. białej synagogi. Najwięcej turystów gromadzi się przeważnie przy nowoczesnym Domie św. Piotra wybudowanym na kształt łodzi. W Ein Tabgha wzniesiono przed laty kilka kościołów upamiętniających działalność Chrystusa i jest to miejsce ważnych wydarzeń biblijnych, takich jak posiłek zmartwychwstałego Jezusa, cud rozmnożenia chleba i głoszenie błogosławieństw. Historycznej wartości miejscowości dodają zbytki pochodzące z czasów imperium bizantyjskiego i piękne mozaiki podłogowe, natomiast najbardziej rozpoznawalnym miejscem w rejonie jeziora jest Góra Błogosławieństw – piękne wzgórze porośnięte trawą z zapierającym dech w piersiach widokiem na jezioro. Właśnie tam Jezus miał wygłosić najsłynniejsze „kazanie na górze” zapisane w Ewangelii św. Mateusza. Na wzgórzu wybudowano Kościół Błogosławieństwa otoczony arkadami i zwieńczony kopułą, należący obecnie do zakonu franciszkańskiego. Warto zwiedzić również Kursi z parkiem narodowym, w którym znajduje się największy w Izraelu klasztorny kościół bizantyjski z V w. oraz Baptysterium Jardenit pełniące funkcję sanktuarium chrześcijańskiego. Według Biblii w tym miejscu u ujścia rzeki Jordan miał odbyć się chrzest Chrystusa. Do dziś w tę okolicę przybywają pielgrzymi, by dokonać rytualnego aktu chrztu. Na trasie wokół jeziora znajduje się także miejscowość Magdalia, w której urodziła się Maria Magdalena, kibuc Ginnosar ze słynną łodzią pochodzącą prawdopodobnie z czasów Jezusa, Hamat Gader z rzymskimi ruinami amfiteatru, gorącymi źródłami i krokodylą farmą oraz Degania będąca najstarszym kibucem w Izraelu. Koniecznie trzeba zrobić sobie przerwę na orzeźwiającą kąpiel w wodach jeziora. Najlepszymi miejscami są plaża Amnum oraz miejsca kąpielowe w pobliżu Ein Gev. W okolicy jeziora znajdują się kempingi, miejscowości z hotelami i apartamentami oraz gospodarstwa agroturystyczne, a lokalne biura podróży organizują rejsy po jeziorze.

Tresc opisow dostarczana przez merlinx.

Safed – jedno z urokliwych miejsc w Izraelu, święte miasto judaizmu i centrum żydowskiego mistycyzmu związanego z kabałą, czyli nurtem religijno-filozoficznym. Safed jest najwyżej położonym miejscem w kraju z historią sięgającą XV w. p.n.e. i czasami podbojów faraona Totmesa III. Po zburzeniu Jerozolimy w 70 r. n.e. w mieście osiedliło się wielu żydowskich uczonych zakładając ważne ośrodki studiów biblijnych. Turystyczna atrakcyjność Safed objawia się głównie w starówce z XVI-wieczną zabudową. Spacerować można wśród synagog, z których najważniejszymi są aszkenazyjska synagoga Ha-Ari, sefardyjska synagoga Ha-Ari, synagoga Caro i sefardyjska synagoga Abuhaf, natomiast miejscem z najpiękniejszymi widokami i pozostałościami fortecy krzyżowców jest Góra Cytadeli okolona przyjemnym parkiem. Wędrówce po mieście sprzyjają labirynty stromych schodów, krętych uliczek, małych domków i galerii sztuki, w których można zrobić interesujące zakupy i podziwiać dzieła izraelskich twórców. Po zwiedzeniu całej „dzielnicy synagog” z Placem Obrońców warto poświęcić czas na spacer po „dzielnicy artystycznej” z imponującymi budynkami arabskiej architektury i licznymi pracowniami żydowskimi, wystawiającymi na ulicach swoje dzieła. Jeżeli ktoś ma więcej czasu powinien także zaglądnąć do Muzeum Biblii oraz Muzeum Żydów Węgierskich. Do Safed najlepiej wybrać się w sierpniu, kiedy na ulicach miasta rozbrzmiewa muzyka, a turyści bawią się na Festiwalu Muzyki Klezmerskiej.

Góra Meron – okolica zadziwiającej i jednej z najwyższych gór Izraela oferuje turystom emocjonujące punkty widokowe i ciekawe szlaki spacerowe przebiegające wśród dziwacznych form skalnych oraz intrygujących jaskiń.

Park Narodowy Tel Chasor – największymi atrakcjami parku rozciągającego się w północno-wschodnim zakątku Izraela są: wykopaliska Chasor i największy, izraelski park archeologiczny, w którym turyści podczas pasjonującej podróży w przeszłość mogą podziwiać umocnienia z czasów krainy zwanej Kanaan, bramę z okresu panowania Salomona oraz budowle związane z panowaniem króla Ahaba.

Kohav Ha Yarden – malownicze wzgórze z ruinami potężnego zamku zbudowanego przez krzyżowców. Oprócz  podziwiania zachwycających widoków zwiedzić można zachowane mury zewnętrzne, kilka baszt, szeroką fosę oraz zamek z pozostałościami kuchni i sali jadalnej. Zamek powstał w XII w. i wielokrotnie był celem najazdów dokonywanych na tych ziemiach przez muzułmanów.

Dolina Hula – rozległa, płaska i zielona dolina z wspaniałym widokiem na otaczające ją wyżyny, położona między stromymi wzgórzami Naftali i Golan. Na turystów czeka malowniczy rezerwat z egzotycznym ptactwem i dzikimi zwierzętami, wspaniałe szlaki piesze i miejsca biwakowe, muzeum przyrodnicze oraz zrekonstruowana farma Dubrovin przedstawiająca dzieje pierwszych osadników. Lokalne agencje turystyczne organizują spływy tratwami i kajakami po spokojnej tafli Jeziora Hula.

Park Narodowy Hermon-Banias – w zachwycającym parku dla turystów przygotowano krajobrazowe szlaki piesze prowadzące między innymi do jednej z głównych atrakcji, jaką jest wodospad Banias. W skład niepowtarzalnego cudu natury wchodzi cała gama uskoków, kaskad, i górskich jeziorek, które przed wiekami były przedmiotem kultu religijnego. Lokalna społeczność wierzyła bowiem, iż okolicę zamieszkiwał tzw. bożek Pana władający lasami i jaskiniami. Pod wpływem języka arabskiego jego imię zmieniono na Banias, a po dawnym kulcie pozostały prymitywne wnęki wydrążone w skałach, spełniające rolę świątyń, w których umieszczano posągi bożka. W okolicy zachowały się także pozostałości rzymskiego miasta z ruinami świątyni Augusta i synagogi.

Gamla – niewielkie miasteczko zapisało się na kartach historii, podobnie jak twierdza Masada, krwawą masakrą powstańców żydowskich z 66 r. n.e. Kilka tysięcy obrońców miasta popełniło samobójstwo lub zginęło z rąk Rzymian pogrążających miasto na wieki w niebycie. Ruiny osady zostały odkryte dopiero w 1968 r., a turyści mogą obecnie podziwiać siatkę zarysowanych ruin z czarnego bazaltu, wśród których ocalały fragmenty jednej z najstarszych synagog na świecie. Okolicę można podziwiać z punktu widokowego, a jeżeli ktoś dysponuje wolnym czasem może zaglądnąć nad kilkudziesięciometrowy wodospad Gamla lub poszukać prastarych grobowców w okolicach ruin miasta.

Zamek Nimroda – na zboczach Hermonu wznoszą się budzące grozę i jednocześnie imponujące ruiny XIII-wiecznej fortecy wzniesionej przez gubernatora sunnickiej dynastii Ajjubidów, by odciąć krzyżowcom drogę do Damaszku. W twierdzy przed wiekami miała także stacjonować sekta zabójców zwanych asasynami oraz pogromca krzyżowców, sułtan Bajbars. Dla turystów odbudowano wieże obserwacyjne, donżon i cysterny na wodę, natomiast nie lada atrakcją jest tajemne przejście umożliwiające rycerzom niepostrzeżoną ucieczkę z zamku.

Góra Hermon – pokryty śniegiem szczyt widać z niemalże każdego zakątka Golan. Najwyższa góra Izraela jest obowiązkowym miejscem na mapie turystycznej regionu dzięki wspaniałym widokom na słoneczny krajobraz i bujną roślinność płaskowyżu rozciągającego się u stóp masywu. Chociaż część góry tworzy naturalną granicę między Libanem a Syrią i nie jest dostępna dla turystów, wielu z nich wybiera się jednak do ośrodków sportów zimowych Neve Activ i Har Hermon Ski Center po stronie izraelskiej, by w nietypowych warunkach spróbować swoich sił w narciarstwie. Stacje zaopatrzone są w wyciągi i wypożyczalnie sprzętu, a najlepsze warunki panują od grudnia do kwietnia. Dla turystów przygotowano domki wypoczynkowe, natomiast w kompleksie hotelowym czeka kryty basen, jacuzzi, sauna i centrum fitness. Cała okolica w niższych partiach jest pięknie zalesiona i idealnie nadaje się na piesze wędrówki, jazdę konną i spływy rzekami.

Park Narodowy Yehudiya Forest – przepiękny rezerwat przyrody położony w samym sercu Wzgórz Golan z malowniczo położonymi rzekami i urzekającymi wodospadami. Dla turystów przygotowano rozmaite szlaki piesze zarówno dla rodzin z dziećmi, jak i trasy z użyciem łańcuchów i drabinek górskich dla bardziej wymagających turystów. Tereny parku fascynują niespotykanym w pozostałej części Izraela krajobrazem, dziką przyrodą oraz bogatym światem roślinnym i zwierzęcym.

Hammat Gader – przy granicy z Jordanią można trafić na nietypowy zabytek w tej części Wzgórz Golan, jakim są dobrze zachowane rzymskie łaźnie pochodzące z II w. n.e. Przed wiekami korzystali z tego miejsca rzymscy legioniści, natomiast obecnie gorące źródła odwiedzają turyści, dla których przygotowano dogodną infrastrukturę rekreacyjno-wypoczynkową. Kuracjusze mogą korzystać z kompleksu hotelowego z centrum SPA oraz odrestaurowanych łaźni i nowoczesnych, gorących kąpielisk pod gołym niebem. Pobyt w uzdrowisku uatrakcyjnia wizyta na punkcie widokowym, w ruinach synagogi oraz na farmie aligatorów.

Betlejem – odwiedziny historycznego miasteczka są dla chrześcijan niezwykle ważnym, życiowym doświadczeniem. Starożytne miasto położone pośrodku ziemi Judy uważane jest powszechnie za miejsce narodzin Jezusa, do którego podróżowali Trzej Królowie. Samo miasto pojawia się w historii już 2 tys. lat przed Chrystusem jako miejsce pochówku Racheli, żony Jakuba i związane jest z wieloma biblijnymi przypowieściami. Nad Betlejem góruje Bazylika Narodzenia Pańskiego wybudowana w IV w. n.e. nad grotą, gdzie według wierzeń miał narodzić się Jezus. Na przestrzeni wieków do świątyni dobudowano kolejne elementy architektoniczne i dekoracje, wynikiem czego jest nagromadzenie w jej wnętrzach rozmaitych kaplic chrześcijańskich. Do zadziwiającej budowli prowadzi niskie wejście przed którym trzeba się schylić. Jego pomysłodawcami byli krzyżowcy, którzy w ten sposób chcieli uchronić kościół przed konnym bezczeszczeniem. Zorganizowane grupy pielgrzymów i turystów gromadzą się tłumnie przy wyłożonej marmurem Grocie Narodzenia, której mistycyzmu dodaje półmrok i unoszące się zapachy kadzideł. Miejsce, w którym narodził się Chrystus, wyznaczone jest srebrną gwiazdą na popękanej płycie. Kolejnym istotnym pomieszczeniem jest Kaplica Żłobka, w której Maryja złożyła nowonarodzone dzieciątko (oryginalne relikwie żłóbka znajdują się obecnie w rzymskiej bazylice Matki Boskiej Większej). Wśród betlejemskich zabytków na uwagę zasługuje także Grota Mleczna, w której wizyta dobrze wpływa na płodność, Pole Pasterzy, gdzie pastuszkowie ujrzeli anioły ogłaszające narodziny Chrystusa, Studnia króla Dawida oraz Grób Racheli. Warto również pokusić się o spacer po uliczkach starówki, wśród których skrywają się pozostałe ciekawe zabytki, niewielkie restauracyjki serwujące „falafel” oraz kramy z najróżniejszymi pamiątkami religijnymi.

Hebron – jedno z najstarszych miast na Bliskim Wschodzie charakteryzujące się gęstą atmosferą miejską i jednocześnie święte miejsce dla Żydów. To właśnie tutaj Abraham zawarł biblijne „przymierze z Bogiem”, natomiast w okolicznych grotach mieszkali i umarli znani bohaterowie Starego Testamentu. Okoliczne wzgórza pokryte są winnicami, sadami i gajami oliwnymi, a niewielkie opady w tym regionie pozwalają na wypas stad kóz i owiec, wystawianych na sprzedaż przez handlarzy słynnego targowiska. W Hebronie wybudowano kilkadziesiąt meczetów, natomiast nad miastem góruje masywna budowla przypominająca twierdzę. Świątynia wzniesiona nad Grobem Patriarchów, nazywana jest również Pieczarą Makpela, gdzie modlą się Żydzi i Arabowie przybywający z całego świata. Zwiedzanie groty utrudniają czasami wydarzenia polityczne, dlatego przed wycieczką do miasta warto zorientować się w bieżącej sytuacji.

Jerycho – historyczne miasto położone na wschód od Jerozolimy w pobliżu rzeki Jordan jest najstarszym i najniżej położonym miastem na świecie, w którym nieustannie naukowcy odkrywają skarby archeologiczne. Podczas spaceru po niezwykłym mieście można natknąć się na arabskie bary i restauracje dodające egzotycznego kolorytu. Według przypowieści biblijnych było to najstarsze miasto Ziemi Obiecanej zdobyte przez Izraelitów pod wodzą Jozuego. To właśnie podczas zdobywania Jerycha użyto trąb, które na stałe zapisały się określeniem „trąby jerychońskie” burzące mury. W Jerycho pojawił się przed ukrzyżowaniem Jezus Chrystus, a słynny król Herod wybudował tam swój pałac zimowy. Najważniejszymi miejscami dla turystów są tzw. Źródło Elizeusza nawadniające całą okolicę, pozostałości jednego z najwcześniejszych osiedli ludzkich, ruiny pięknej synagogi z mozaikami podłogowymi datowanymi na VI w. n.e. oraz ruiny Pałacu Hiszama, po którym zachowały się elementy architektury. Turyści zwiedzający miasto kierują się również na Górę Kuszenia, na której Jezus miał być kuszony przez szatana podczas czterdziestodniowego pobytu na pustyni. Dodatkową atrakcją miejsca jest prawosławny grecki klasztor pochodzący z XII w., do którego można wjechać kolejką linową. Widoki z tego miejsca na Dolinę Jordanu są jedynymi w swoim rodzaju.

Jerozolima – jest największym miastem Izraela i jego stolicą administracyjną, nie uznawaną jednak przez ONZ. Ma długowiekową historię i jest centralnym punktem dla judaizmu, chrześcijaństwa i islamu. Już 1000 lat p. n. e. była ważnym ośrodkiem religijnym ze względu na wybudowaną przez króla Salomona świątynię, w której przechowywano Arkę Przymierza. Dzięki niedalekiej odległości odbywają się tam 1-2 dniowe wycieczki, które obejmują głównie przejazd nad Morze Martwe z podziwianiem panoramy miasta z Góry Oliwnej, zwiedzanie Wieczernika, gdzie miała miejsce Ostatnia Wieczerza, grobu żydowskiego króla Dawida i kilku najważniejszych stacji Drogi Krzyżowej. Warto również zobaczyć dawną gminę żydowską, sanktuarium Zwojów, Wzgórze Świątynne ze Ścianą Płaczu, Kopułę na Skale oraz Bazylikę Grobu Świętego.

Najczęściej Zadawane Pytania

Kiedy najlepiej wybrać się do Hajfy?
W regionie Hajfy łagodny klimat i doskonałe warunki do wypoczynku panują przez cały rok. Najlepszym okresem, kiedy woda w morzu jest ciepła, a na plażach można opalać się całymi dniami są miesiące od kwietnia do października, chociaż w lipcu i sierpniu upały mogą najbardziej dawać się we znaki. Warto pamiętać, że ze względu na wrześniowe święta większość atrakcji turystycznych może być zamknięta.

Jaka waluta obowiązuje w Izraelu i jakie są orientacyjne ceny?
Walutą Izraela jest nowy szekel izraelski (NIS), 1 szekel=100 agorot. Ceny mogą się różnić zależnie od miasta, restauracji i poziomu konkurencji jaka występuje w poszczególnym miejscu. Warto także pamiętać, że za towary i usługi płaci się więcej w okolicach wielkich świąt żydowskich.

Gdzie i jakie pamiątki kupić w Hajfie?
Dobrym miejscem na robienie zakupów są deptaki małych miast, gdzie w witrynach sklepowych można wypatrzyć interesujące pamiątki. Cenną pamiątką przywiezioną z Izraela są przedmioty mineralne wykonane z mułu Morza Martwego, luksusowa biżuteria, brylanty, eleganckie futra i orientalne dywany. W wielu sklepach można trafić na wyszukane wyroby ze srebra, miedzi i skóry, hafty oraz ceramikę, szczególnie ormiańską. Uwagę turystów przyciągają fajki wodne oraz misternie wykonane dzbanki, filiżanki i talerzyki. Nie ma problemu ze znalezieniem figurek z drewna oliwkowego i wyrobów z ręcznie dmuchanego szkła, za którymi najlepiej rozglądać się na targowiskach. Religijni turyści z pewnością zainteresują się tradycyjnym rękodziełem sakralnym i judaiką od takich przedmiotów jak menory, świeczniki i mezuzy, po tkaniny ścienne i rzeźby przedstawiające sceny religijne oraz jarmułki, szale modlitewne i pojemniki na kadzidło. Wiele ciekawych przedmiotów można znaleźć u handlarzy antykami, interesujące jest także niebieskie szkło z Hebronu. Turyści chętnie kupują suszone, aromatyczne przyprawy, gdyż są łatwe w transporcie i dobrze się przechowują. Z Izraela można wrócić z wygodnych, oryginalnych sandałach. Targowanie się jest tradycją, ale tylko wtedy, gdy turyście naprawdę zależy na poszukiwanym towarze.

Doskonałym miejscem na zrobienie zakupów w Hajfie jest Castra Art., Recreation and Shopping Centre przy 8 Moshe Fliman Street.

Jaki czas obowiązuje w Izraelu?
W Izraelu do czasu polskiego dodajemy 1 godzinę.

Jak poruszać się po Hajfie?
Jednym z popularniejszych środków lokomocji są autobusy państwowej firmy, którymi szybko i wygodnie można podróżować po kraju. Dobrze prosperujące koleje państwowe, korzystające ze zmodernizowanych składów mogą być alternatywą dla autobusów, zwłaszcza, że ceny przejazdu są porównywalne. Na drogach można zobaczyć zbiorowe taksówki „szerut”, czyli mikrobusy kursujące na wybranych trasach. Połączenia lotnicze nie należą do najtańszych, ale bez problemu linami krajowymi można przemieszczać się między Tel Awiwem, Jerozolimą, Hajfą, Rosh Pinna i Eljatem.

Informacje na znakach drogowych mogą pojawiać się w językach: angielskim, hebrajskim i arabskim, na drogach obowiązuje ruch prawostronny, a żeby wypożyczyć samochód trzeba mieć ukończone 21 lat i posiadać kartę kredytową znanej sieci. Wypożyczonym samochodem nie można wjeżdżać na teren Zachodniego Brzegu Jordanu oraz do Strefy Gazy. Izraelskie władze honorują polskie i międzynarodowe prawo jazdy przez 90 dni od daty wjazdu, natomiast po przekroczeniu tego okresu trzeba uzyskać stosowne dokumenty. Osoby wjeżdżające na teren Izraela własnymi samochodami powinny posiadać „zieloną kartę”.

Należy pamiętać, że poruszanie po kraju w czasie trwania Szabatu jest znacznie utrudnione, natomiast ruch samochodowy i motocyklowy całkowicie ustaje w święto Jom Kipur obowiązujące zgodnie z ruchomym kalendarzem żydowskim.

Tresc opisow dostarczana przez merlinx.

Region przecinają drogi szybkiego ruchu oraz sprawnie działająca kolej. Pomiędzy największymi, okolicznymi miastami takimi jak Hajfa, Tel Aviv i Naharija kursują pociągi InterCity. Podróżowanie po samej Hajfie także nie stwarza problemów. W mieście sprawnie działa transport publiczny oraz jedyne w Izraelu metro, którym przejażdżka jest atrakcją z powodu dużego nachylenia torów i ciekawych wagoników. Metro kursuje między starówką, portem i dzielnicą Central Carmel. Interesująca jest również przejażdżka kolejką linową, która zabiera turystów z nadmorskiej promenady w okolice kościoła Stella Maris.

Jakie plaże są w Hajfie?
Region Hajfy dysponuje kilkoma dobrymi plażami i są to najczęściej szerokie pasy wybrzeża z drobnym, złotym piaskiem. W granicach administracyjnych regionu leżą takie kąpieliska jak: Hof Hakarmel, Hof Zamir, Hof Hashaket, Hof Bat Galim i Hof Dado. Piękna plaża Nakhsholim osłoniętą od morza kilkoma niewielkimi wysepkami i półwyspami znajduje się w kurorcie Tel Dor. Piaszczysta plaża Mikhmoret z ustronnymi, piaszczystymi zatoczkami okolonymi skałami jest atutem Hadery.

Przy hotelach wyższej kategorii lub w wybranych kurortach plaża jest usypywana sztucznie lub znacznie różni się od typowych plaż miejskich, dlatego wybierając kurort i hotel warto upewnić się do jakiej plaży będziemy mieć dostęp.

Jakie są ograniczenia celne w Izraelu?
Do Izraela można wwieźć w gotówce środki finansowe w dowolnej walucie, nie przekraczające 80 tys. szekli. Przepisy celne nie pozwalają wwozić żywności, roślin i chemikaliów. Ograniczeniom podlega także wwóz i wywóz zwierząt (w tym domowych), objęty przepisami międzynarodowymi. Zakaz obejmuje posiadanie stylizowanych monet, matryc do ich produkcji, oraz urządzeń i automatów do gier hazardowych. Ponadto można wwieźć alkohol do 2 l poniżej 40% i 1 l powyżej 40%, papierosy (400 szt.) i perfumy (250 ml). Obowiązuje całkowity zakaz wwożenia narkotyków.

Jakie dokumenty potrzebne są w razie konieczności skorzystania z służby zdrowia w Izraelu?
Usługi medyczne charakteryzują się wysokim standardem i opierają na lecznictwie prywatnym, dlatego należy pamiętać, że ubezpieczenie i usługi medyczne są w Izraelu kosztowne. Zaleca się zatem wykupienie w Polsce stosownego ubezpieczenia (polisy polskich towarzystw ubezpieczeniowych są uznawane) opiewającego na kwotę nie mniejszą niż 100 tys. Euro., aby w przypadku choroby odzyskać koszty poniesione za leczenie.

Wymagane są ubezpieczenie komunikacyjne, a osoby wjeżdżające na teren kraju pojazdami mechanicznymi powinny posiadać „zieloną kartę”.

Ze względu na inną florę bakteryjną należy starannie wybierać restauracje lub jadać w hotelach, przestrzegać podstawowych zasad higieny oraz zwracać uwagę na warunki w jakich przygotowuje się i przechowuje jedzenie. Turyści powinni pić wyłącznie wodę butelkowaną, gdyż woda z kranu nie zawsze jest zdatna do picia. Koniecznie trzeba pić dużą ilość wody, gdyż niska wilgotność powietrza może szybko odwodnić organizm.

Szczepienia ochronne nie są wymagane, niemniej w niektórych krajach istnieją zagrożenia sanitarno-epidemiologicznych, dlatego przed wyjazdem warto sprawdzić czy szczepienia nie są zalecane sezonowo i profilaktycznie zaszczepić się przed wskazanymi chorobami. Poszczególne zalecenia sanitarne pozwalające uniknąć zachorowania na różne choroby dostępne są na stronie internetowej Państwowej Inspekcji Sanitarnej.

Ważne informacje MSZ

Dokumentem uprawniającym do wjazdu i wyjazdu z Izraela jest paszport ważny przynajmniej 6 miesięcy. Na terenie Izraela bez wiz można przebywać 90 dni. O wjeździe na terytorium kraju decydują służby graniczne. Warto pamiętać, iż na teren Izraela nie można wjechać po wcześniejszej wizycie w niektórych krajach arabskich. Ten sam zapis obowiązuje w drugą stronę. Istnieje jednak możliwość poproszenia urzędnika w Izraelu o niestemplowanie paszportu przy przylocie i wylocie w celu otrzymania na osobnej karcie tzw. „flying viza”, dzięki której będzie można wjechać bez problemu do Izraela po wcześniejszym pobycie w krajach arabskich. Przekroczenie dozwolonego okresu pobytu, który wcześniej został określony stemplem w paszporcie, może być uznane za pobyt nielegalny, co przeważnie skutkuje aresztem i odmową wjazdu przy kolejnych wizytach. Należy również pamiętać, że ruch osobowy pomiędzy terytorium Izraela a terytoriami będącymi w kompetencji Palestyńskiej Władzy Narodowej bywa całkowicie wstrzymany przez izraelskie władze wojskowe, dlatego przed wyjazdem należy dokładnie zapoznać się z bieżącą sytuacją polityczną. Nie ma obowiązku meldunkowego, natomiast ze względu na uliczne kontrole izraelskich służb imigracyjnych i policji, należy stale mieć przy sobie dokumenty podróży.

Szczegółowe i aktualne informacje można znaleźć na stronie MSZ: www.msz.gov.pl lub na stronie ambasady polskiej w Tel Awiw www.telavivpl.org

Adresy polskich placówek konsularnych:

Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Państwie Izrael
Izrael, Tel Awiw, Soutine 16, 64684
Tel.: +97 237253111 Faks: +97 235237806
telaviv.amb.sekretariat@msz.gov.pl
www.telavivpl.org

Tresc opisow dostarczana przez merlinx.

Instytut Polski w Tel Awiwie
Izrael, Tel Awiw, Weizmann 4, 64239
Tel.: +97236962053 Tel.: +97236962059 Faks: +97236962064
secretary@polishinstitute.org.il
www.polishinstitiute.org.il

Konsulat Honorowy Rzeczypospolitej Polskiej w Beer Shevie
Izrael, Beer Sheva, 14 Shenkar St., POB 2196, 46-120 Herzlia Pituach
Tel.: +972 99579997 Tel. dyżurny: +972 546618906 Faks: +972 99507061
jack@fliderbaum.com jack@beldor.com

Konsulat Honorowy Rzeczypospolitej Polskiej w Jerozolimie
Izrael, Jerozolima, 27, Jabotynsky St., 92-141

Jerozolima

Judea

Morze Martwe

Południowy Izrael

Północny Izrael

Samaria

Strefa Gazy

Tel Aviv

Wzgórza Golan

Izrael: Centralny Izrael , Ejlat , Hajfa , Jerozolima , Judea , Morze Martwe , Południowy Izrael , Północny Izrael , Samaria , Strefa Gazy , Tel Aviv , Wzgórza Golan

Wybierz region Centralny Izrael , Ejlat , Hajfa , Jerozolima , Judea , Morze Martwe , Południowy Izrael , Północny Izrael , Samaria , Strefa Gazy , Tel Aviv , Wzgórza Golan